Dodano: 19 stycznia 2022r.

Archeolodzy odkryli rozległą sieć dróg sprzed 4500 lat. Wzdłuż tras tysiące grobowców

Na terenie dzisiejszej Arabii Saudyjskiej archeolodzy odkryli imponującą sieć dróg, wzdłuż których znaleziono tysiące grobowców. Te „aleje pogrzebowe” powstały około 4,5 tys. lat temu, a najdłuższa z nich ma 170 kilometrów długości.

Archeolodzy odkryli rozległą sieć dróg sprzed 4500 lat. Wzdłuż tras tysiące grobowców

 

Starożytną sieć dróg naukowcy nazwali „alejami pogrzebowymi”, bo wzdłuż każdej ze ścieżek znajdują się grobowce. Trasy te we wczesnej i środkowej epoce brązu łączyły ze sobą oazy oraz pastwiska na rozległym obszarze i prowadziły Beduinów i ich zwierzęta alejami otoczonymi szczątkami przodków do wody.

Odkrycia naukowców z University of Western. Australia ukazały się na łamach pisma „The Holocene” (DOI: 10.1177/09596836211060497).

Starożytna sieć autostrad

- Aleje pogrzebowe były głównymi sieciami autostrad swoich czasów. Pokazują, że populacje żyjące na Półwyspie Arabskim 4500 lat temu były ze sobą znacznie bardziej społecznie i ekonomicznie powiązane, niż wcześniej sądziliśmy – mówi archeolog Matthew Dalton z University of Western. Australia.

Naukowcy w swoich badaniach wykorzystali zdjęcia satelitarne i lotnicze, co pozwoliło im potwierdzić istnienie sieci starożytnych dróg. Potem przyszedł czas na badania naziemne i wykopaliska.

Łącznie zespół zlokalizował aleje na obszarze 160 tys. kilometrów kwadratowych. Wokół sieci dróg odkryto ponad 17 800 grobowców, z czego około 11 tys. leży w bezpośredniej bliskości ścieżek, tak jakby stanowiło część „alei pogrzebowych”.

Jedno z najgęstszych skupisk grobowców

Miejsca pochówku wyłożone kamieniami, takie jak te znalezione na terenie dzisiejszej Arabii Saudyjskiej, są dość powszechne na całym Półwyspie Arabskim, ale w północno-zachodniej części półwyspu są znacznie bardziej skoncentrowane i jest ich znacznie więcej. Badacze twierdzą, że gęstość pochówków nie ma odpowiednika w żadnym innym miejscu wykopalisk. Większość odkrytych grobowców przypomina z góry wykrzyknik bądź dziurkę od klucza.

Uczeni zauważyli, że największe zagęszczenie grobowców leży w pobliżu źródeł wody. - Te oazy wykazują jedne z najgęstszych znanych nam skupisk grobowców na całym świecie. Sama liczba grobowców z epoki brązu zbudowanych wokół dróg sugeruje, że populacje już w tym czasie zaczęły osiedlać się na stałe w sprzyjających miejscach – przyznał Dalton.

Podczas bliższego badania poszczególnych oaz naukowcy zidentyfikowali sieć mniejszych ścieżek promieniujących na zewnątrz. Podejrzewają, że były one prawdopodobnie używane do przemieszczania stad zwierząt w okresach, w których opady były wyższe.

Szlaki komunikacyjne

Do grobowców prowadzą starożytne ścieżki. Niektóre z dróg wyłożono czerwonym kamieniem, ale większość została po prostu uformowana poprzez ciągłe przemieszczanie się trasami przez ludzi, a zwłaszcza przez prowadzone z nimi zwierzęta. Sieć dróg łączy ze sobą ogromne obszary. Podążając tymi drogami, ludzie mogli przebyć odległość co najmniej 530 km z północy na południe.

Istnieją również wskazówki dotyczące podobnej sieci dróg w południowej części Półwyspu Arabskiego. Wymagają one dokładnego zbadania, ale mogą sugerować kolejne sieci dróg obejmujące jeszcze większe tereny, którymi przemieszczały się starożytne populacje.

Archeolodzy niewiele wiedzą starożytnych, którzy zbudowali tę sieć dróg. Niewiele wiedzą też o samych grobowcach znalezionych wzdłuż tras. Ludzkie szczątki w nich znalezione są w złym stanie, a do tego niektóre grobowce zostały już wcześniej ograbione.


Źródło i fot.: University of Western Australia