Rok 2017 należy zaliczyć do udanych dla nauki. Przez ostatnie 12 miesięcy dowiedzieliśmy się zdumiewających rzeczy, usłyszeliśmy o niezwykłych miejscach we Wszechświecie oraz poznaliśmy przełomowe badania i odkrycia w wielu dziedzinach nauki.
Już początkiem roku badacze z Uniwersytetu Harvarda poinformowali, że udało im się stworzyć wodór w stałym, metalicznym stanie, którego istnienie przewidziano około 80 lat temu. – To Święty Graal fizyki wysokich ciśnień. To pierwsza w dziejach próbka metalicznego wodoru na Ziemi – mówił kierujący badaniami Isaac F. Silvera. Więcej – Naukowcy stworzyli metaliczny wodór.
Miesiąc później świat obiegła wiadomości o odkryciu przez NASA siedmiu egzoplanet w układzie TRAPPIST-1. Przynajmniej trzy z nich znajdują się w ekosferze, czyli potencjalnie może na nich występować życie. Siedem planet podobnych do Ziemi krąży wokół gwiazdy TRAPPIST-1. To ultrazimny czerwony karzeł, który znajduje się w gwiazdozbiorze Wodnika około 40 lat świetlnych od naszego Układu Słonecznego. Gwiazda ta jest wielkości Jowisza, ale jest od niego około 80 razy bardziej masywna. Więcej na temat układu TRAPPIST-1.
Kolejnym doniosłym odkryciem jest potwierdzenie przez NASA aktywności hydrotermalnej na Enceladusie, który jest jednym z księżyców Saturna. Podczas badań sonda Cassini przeleciała nad pióropuszem materii wyrzuconej z gejzerów i pobrała próbki. Badacze znaleźli w nich wodór oraz dwutlenek węgla. Wskazuje to wyraźnie na aktywność hydrotermalną na dnie oceanu na tym księżycu. Więcej – NASA potwierdziła aktywność hydrotermalną na Enceladusie.
Końcem kwietnia naukowcy ze Szpitala Dziecięcego w Filadelfii w Pensylwanii poinformowali, że udało im się opracować sztuczną macicę, która może pomóc wcześniakom. Ma postać plastikowego worka wypełnionego specjalnym płynem i została z powodzeniem przetestowana na przedwcześnie urodzonych jagniętach. Więcej – Naukowcy opracowali sztuczną macicę.
W maju poznaliśmy pierwsze analizy danych pochodzące z misji Juno, które zmieniły naszą wiedzę na temat największej planety naszego Układu Słonecznego – Jowisza i w ogóle na temat gazowych olbrzymów. – Odkrycia dotyczące jego rdzenia, składu chemicznego, magnetosfery i biegunów są tak wspaniałe jak zdjęcia, które przesyła do nas Juno – mówił Scott Bolton, główny naukowiec misji Juno. Więcej – Całkiem nowy Jowisz.
W 2017 roku dużo się działo jeśli chodzi o technikę edycji genów CRISPR-Cas9. Dzięki niej naukowcy z USA usunęli z ludzkiego embrionu dziedziczną chorobę serca. To co najmniej druga próba modyfikowania embrionów ludzkich na świecie przy użyciu CRISPR, ale to badanie jest pierwszą skuteczną próbą usunięcia choroby in vivo. Więcej – Geny dziedzicznej choroby serca usunięte z ludzkiego embrionu.
Po kilkunastu latach spędzonych na badaniu Saturna i jego księżyców, sonda Cassini w połowie września uległa zniszczeniu w bezpośrednim spotkaniu z gazowym olbrzymem. Podczas ostatniego lotu astronomowie wykonali ostatnie pomiary, których nie dałoby się uzyskać w inny sposób. Więcej – Koniec misji sondy Cassini.
W październiku po raz pierwszy naukowcy bezpośrednio zarejestrowali fale grawitacyjne oraz jednocześnie fotony o różnych energiach pochodzące ze zderzenia się gwiazd neutronowych. To pierwsza w historii równoczesna detekcja fal grawitacyjnych i światła pochodzącego z tego samego kosmicznego kataklizmu. Więcej – Fale grawitacyjne ze zderzenia gwiazd neutronowych.
Również w październiki astronomowie dostrzegli pierwszego w historii przybysza spoza Układu Słonecznego. Planetoida międzygwiezdna została nazwana `Oumuamua i do tego stopnia zaintrygowała badaczy, że zarządzono jej nasłuch, by wykluczyć, że nie jest przypadkiem sztucznym tworem. Więcej – Pierwsza międzygwiezdna planetoida.
Mijający rok był także dobry dal archeologii. Dzięki technice wykorzystującej skanowanie strumieniami mionów, naukowcy potwierdzili obecność dużej, pustej przestrzeni w piramidzie Cheopsa. Pomimo, że jest jedną z najstarszych i największych budowli na Ziemi, wśród badaczy nie ma konsensusu co do tego, jak została zbudowana. I to właśnie podczas próby ustalenia wewnętrznej struktury budowli dostrzeżono pustą przestrzeń. Więcej – Wewnątrz Wielkiej Piramidy odkryto pustą przestrzeń.
Końcem roku amerykańscy naukowcy stworzyli półsyntetyczny, żywy organizm, który posiada rozszerzony, sześcioliterowy kod DNA i jest zdolny do tworzenia całkowicie nowych, syntetycznych białek. Więcej – Naukowcy stworzyli półsyntetyczne życie zdolne do produkcji białek.
Źródło: inf. własna, fot. ESO/L. Calçada/M. Kornmesser
