Archeolodzy mają dowody na to, że już 5800 lat temu nasi żyjący w neolicie przodkowie pozyskiwali sól z wody morskiej. Starożytny zakład produkcyjny znajduje się w miasteczku Loftus w Wielkiej Brytanii. Jest to najstarszy tego typu obiekt na Wyspach.
Archeolodzy pracowali na stanowisku, które znajduje się w pobliżu wrzosowisk Yorkshire Moors. Odkrycia dokonał niezależny archeolog Stephen Sherlock. Artykuł został opublikował na łamach pisma „Antiquity„.
Sól w neolicie
Na stanowisku archeolodzy pracowali od wielu lat, ale to Sherlock odkrył związek między produkcją soli a artefaktami znalezionymi w wykopach. Oprócz pokładów węgla drzewnego, odkryto tam skorupkę orzecha laskowego i ceramikę, datowane na około 5800 lat wstecz.
Sól była bardzo ważnym towarem dla ludzi w neolicie. Używano jej do konserwowania żywności i skór, co było niezbędne, by przetrwać długie i mroźne zimy. W tamtych czasach sól była wydobywana lub pozyskiwana z wody morskiej.
W tym konkretnym przypadku wydaje się, że woda była transportowana w dzbanach z Morza Północnego, oddalonego o około 4 km od miejsca wykopalisk. Przed transportem do „zakładu” produkującego sól wodę poddawano destylacji.
Sherlock sugeruje, że wydestylowaną solankę zrzucano do dołów, w których była przechowywana. Aby odzyskać sól, robotnicy zbierali wodę do glinianych garnków i podgrzewali ją nad ogniem przez około siedem godzin. Gdy woda już wyparowała w garnkach pozostawała sól, którą można było transportować.
Wiedza przyniesiona przez imigrantów
Podobne miejsca do przetwarzania solanki z okresu neolitu znaleziono w kilku innych miejscach Europy. To jednak pierwsze takie odkrycie w Wielkiej Brytanii. Jest to również najstarszy znany obiekt do produkcji soli na Wyspach – o tysiące lat starszy, niż jakikolwiek znaleziony wcześniej.
Ze względu na lokalizację odkrycia archeolodzy sugerują, że wiedza o odzyskiwaniu soli z wody morskiej została przyniesiona przez migrantów z kontynentu.
W jednym z wykopów Sherlock znalazł trzy paleniska, które służyły do podgrzewania solanki. W pobliżu wykopano setki odłamków ceramiki. Testy wykazały, że naczynia zostały wykonana we Francji. Może to sugerować, że to właśnie stamtąd przybyli neolityczni migranci.
Źródło: Phys.org, fot, S.J. Sherlock. Na zdjęciu fragmenty narzędzi do obróbki soli znalezione na neolitycznym stanowisku.