Szwedzcy badacze odkryli nieznaną wcześniej neurotoksynę, która atakuje komary przenoszące malarię. Toksyna PMP1 należy do tej samej rodziny co botoks, czyli jad kiełbasiany.
Naukowcy z Uniwersytetu Sztokholmskiego i Uniwersytetu w Lund we współpracy z badaczami z Uniwersytetu Kalifornijskiego odkryli nową toksynę, która selektywnie atakuje komary. Odkrycia te mogą prowadzić do innowacyjnych i przyjaznych dla środowiska metod redukcji komarów przenoszących malarię.
Na świecie żyje około 3500 gatunków komarów, z których tylko 40 może być nosicielami malarii. Tylko w 2016 roku odnotowano około 216 milionów nowych przypadków tej choroby, głównie w Afryce i około 445 tys. zgonów, głównie dzieci poniżej piątego roku życia.
Botoks, czyli jad kiełbasiany lub toksyna botulinowa jest podobna do toksyny powodująca tężec. Obie należą do tej samej rodziny białek i należą do najbardziej toksycznych substancji znanych badaczom. Dotychczas uważano, że ta rodzina toksyn atakuje jedynie kręgowce, czyli ludzi, myszy czy ptaki. Ale teraz naukowcy odkryli toksynę z tej samej rodziny, która atakuje także komary odpowiedzialne za przenoszenie malarii.
Wyniki badań przedstawiono w artykule opublikowanym na łamach „Nature Communications”.
– Odkryliśmy neurotoksynę PMP1, która selektywnie atakuje komary przenoszące malarię. To pokazuje, że ta rodzina toksyn ma znacznie szersze spektrum niż wcześniej sądzono – powiedział Pal Stenmark z Uniwersytetu Sztokholmskiego i Uniwersytetu w Lund. Stenmark prowadzi wspólną grupę badawczą z dwóch szwedzkich uniwersytetów, która odkryła nową neurotoksynę w ścisłej współpracy z grupą badawczą Sarjeet Gill z Uniwersytetu Kalifornijskiego.
– PMP1 umożliwia zmniejszenie częstości występowania malarii w nowy i przyjazny dla środowiska sposób. Ponieważ te toksyny są białkami, w procesie ich rozkładu nie pozostają żadne sztuczne związki. PMP1 można również opracować w postaci biologicznych środków owadobójczych przeznaczonych do zwalczania innych chorób przenoszonych przez szkodniki – wyjaśnił Stenmark. Dodał, że PMP1 wytwarzana jest przez bakterie beztlenowe Clostridium botulinum.
Obecnie środki owadobójcze i moskitiery nasączane insektycydami są głównym środkiem zwalczania rozprzestrzeniania się malarii, ale nowe metody zwalczania komarów przenoszących chorobę muszą być stale rozwijane, ponieważ komary stają się odporne na większość środków owadobójczych w miarę upływu czasu.
– PMP1 znaleźliśmy w bakteriach z dwóch zagrożonych siedlisk: bagien namorzynowych w Malezji i na dnie lasu w Brazylii. Pokazuje to, jak ważne jest, aby chronić te skarby różnorodności biologicznej – pokreślił Stenmark.
Źródło: Stockholm University, fot. Anna-Karin Landin/Stockholm University
