Astronomowie odkryli pierwszego stałego imigranta w naszym Układzie Słonecznym. Asteroida, obecnie znajdująca się na orbicie Jowisza, jest pierwszym znanym obiektem, który został przechwycony z innego systemu gwiezdnego i został u nas na stałe.
W ubiegłym roku oczy wszystkich astronomów utkwione były w międzygwiezdnej asteroidzie ‘Oumuamua – 400-metrowej skale z innego systemu planetarnego, która przemknęła z zawrotną prędkością przez nasz Układ Słoneczny. Wówczas nikt z nich nie wiedział, że inny międzygwiezdny intruz zamieszkał w naszym sąsiedztwie.
Gdy spostrzeżono 1I/2017 U1, bo tak w zbiorach figuruje `Oumuamua, badacze zdawali sobie sprawę, że wcześniej nasz Układ Słoneczny musiały odwiedzać inne tego typu obiekty. I mieli rację. Odkryty właśnie intruz międzygwiezdny prawdopodobnie znajduje się tu od miliardów lat. `Oumuamua była tylko turystką, podczas gdy 2015 BZ509 jest długoterminowym rezydentem.
Astronomowie po raz pierwszy zauważyli obiekt 2015 BZ509 w 2014 roku. Krąży on po orbicie Jowisza. Od razu przyciągną uwagę badaczy. Wszystkie planety w naszym Układzie Słonecznym, a także ogromna większość innych obiektów, podróżują wokół Słońca w tym samym kierunku. Jednak 2015 BZ509 jest inny - porusza się w przeciwnym kierunku na tzw. orbicie wstecznej. Do tego orbita obiektu jest mocno wydłużona.
By sprawdzić pochodzenie przybysza badacze przeprowadzili serię ponad miliona symulacji komputerowych orbity asteroidy, z których każda miała nieco inne parametry. Orbita Jowisza jest ruchliwą częścią Układu Słonecznego, gdzie ryzyko zmiany kursu jest wysokie, więc ekscentryczne orbity, które są stabilne długoterminowo, są mało prawdopodobne. Jednak badacze odkryli szereg takich orbit. Niektóre z nich cofnięte w czasie sugeruję, że 2015 BZ509 może z nami współistnieć od początku naszego Układu Słonecznego. Oznaczałoby to, że przybył tu około 4,5 miliarda lat temu, gdy dopiero rodziła się Ziemia.
- W jaki sposób asteroida tu przybyła i porusza się w przeciwnym kierunku do reszty planet, dzieląc orbitę z Jowiszem, było do tej pory tajemnicą - wyjaśnił doktor Fathi Namouni, główny autor badania, które ukazało się na łamach „Monthly Notices of the Royal Astronomical Society: Letters”. - Jeśli 2015 BZ509 pochodziłby z naszego systemu, powinien mieć ten sam pierwotny kierunek, co wszystkie inne planety i asteroidy, odziedziczony po chmurze gazu i pyłu, z których powstały – dodał.
Badacze uważają, że 2015 BZ509 mógł przez miliony lat dryfować w przestrzeni kosmicznej, aż został schwytany przez grawitacją naszej gwiazdy. – Migracja planetoid z innych układów jest możliwa. Słońce powstało w gęsto upakowanej gromadzie gwiazd, gdzie każda gwiazda posiadała swój własny układ planet i asteroid. Bliskość gwiazd, wspomagana przez siły grawitacyjne planet, umożliwia takim systemom przechwytywać asteroidy – powiedziała Helena Morais, współautorka badania.
Odkrycie pierwszego stałego imigranta w Układzie Słonecznym ma ważne implikacje dla badań nad formowaniem się planet, ewolucji Układu Słonecznego i być może pochodzenia samego życia. Zrozumienie, kiedy i jak obiekt 2015 BZ509 osiedlił się w naszym sąsiedztwie może dostarczyć wskazówek na temat gromady, gdzie powstało Słońce.
Źródło: Science, Royal Astronomical Society, fot. C. Veillet / Large Binocular Telescope Observatory
