W 2016 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ ustanowiło 30 czerwca Dniem Planetoid (Asteroid Day), aby popularyzować problem zagrożenia ze strony asteroid i wysiłki wielu agencji na całym świecie, w tym Polskiej Agencji Kosmicznej, zmierzające do ochrony przed takimi wydarzeniami.
Asteroid Day to ogólnoświatowa kampania informacyjna, mająca na celu integrowanie środowisk zajmujących się sektorem kosmicznym, w celu dzielenia się wiedzą na temat planetoid oraz ochrony przed możliwymi zderzeniami. Dzień został zaproponowany już w 2014 przez grupę naukowców, astronautów, artystów i inżynierów, wśród których byli m.in. Stephen Hawking i gitarzysta Queen Brian May (skądinąd doktor astrofizyki i miłośnik kosmicznej stereofotografii), jako wydarzenie wypadające w rocznicę katastrofy tunguskiej i ją upamiętniające.
30 czerwca 1908 roku asteroida o rozmiarach około 40-60 metrów wleciała w atmosferę i wybuchła nad rzeką Podkamienna Tunguska (środkowa Syberia, Rosja) z energią równoważną 5-10 megatonom trotylu, niszcząc przy tym ponad 2000 km kw. tajgi. Gdyby podobne wydarzenie miało miejsce współcześnie na terenach zaludnionych, spowodowałoby miliony ofiar.
NASA szacuje, że zagrażających nam obiektów (tzw. Near Earth Objects, NEO) o rozmiarach 40 metrów i większych jest około 500 tysięcy. Wiele z nich byłoby bardzo trudno wykryć wcześniej niż kilka dni przed zderzeniem lub bliskim przejściem w okolicy Ziemi.
Mapa detekcji wejść w atmosferę bolidów wykrytych przez amerykańskie sensory wraz z informacją o energii zdarzenia. Na mapie energią wyróżnia się zdarzenie z 15 lutego 2013 roku z Czelabińska.
Ostatnim, współcześnie zarejestrowanym przykładem takiego zagrożenia był 17-metrowy bolid, który wybuchł nad Czelabińskiem w Rosji 15 lutego 2013 roku. Energię tego zdarzenia szacuje się na 440 kiloton trotylu. Fala uderzeniowa zniszczyła szyby kilku tysięcy budynków. W wyniku zdarzenia rany odniosło ponad tysiąc osób, głównie z powodu szkła pochodzącego z rozbitych okien.
Obiekty o rozmiarach 140 metrów i większych są w stanie poczynić katastrofalne w skutkach zniszczenia, które dotknęłyby obszarów równych powierzchnią całym krajom. Do tej pory udało się oszacować około 1/3 NEO o takich rozmiarach.
Na świecie podejmowane są wysiłki, by wykrywać, katalogować i charakteryzować NEO. W pracach biorą udział wiodące agencje kosmiczne i naukowcy z całego świata. Celem tych działań nie jest wyłącznie naukowa ciekawość, ale także gromadzenie informacji niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przed NEO jest częścią szerszego zagadnienia - śledzenia i wykrywania sztucznych obiektów w przestrzeni okołoziemskiej (Space Surveillance and Tracking-SST), które jest jednym z kierunków działań Polskiej Agencji Kosmicznej, określonych w Polskiej Strategii Kosmicznej. .
Źródło: Polska Agencja Kosmiczna
