Łazik Perseverance bezpiecznie wylądował powierzchni Czerwonej Planety. Celem misji Mars 2020 jest poszukiwanie śladów dawnego życia mikrobiologicznego.
Perseverance (z j. ang. wytrwałość) z powodzeniem osiadł na powierzchni Marsa. NASA otrzymała potwierdzenie, że jej maszyna wylądowała w kraterze Jezero. Manewr lądowania przebiegł bez niespodzianek. Misja planowana jest na dwa lata.
Kilka chwil po wylądowaniu Perseverance przesłał na Ziemię pierwsze zdjęcie.
Hello, world. My first look at my forever home. #CountdownToMars pic.twitter.com/dkM9jE9I6X
— NASA's Perseverance Mars Rover (@NASAPersevere) February 18, 2021
Misja Mars 2020 to kolejny krok NASA w eksploracji Czerwonej Planety. Łazik będzie szukał śladów mikrobiologicznego życia w kraterze Jezero. Choć obecnie planeta jest zimna i sucha, to w odległej przeszłości, jak uważają badacze, była ciepła i wilgotna, a takie warunki mogły sprzyjać powstaniu życia. Łazik ma także zebrać zestaw skał, które przyszła misja NASA odbierze i dostarczy na Ziemię, co jest absolutną nowością w historii eksploracji Marsa.
Misja to także eksperyment. Naukowcy zainstalowali na pokładzie Perseverance instrumenty, które mają produkować tlen z bogatej w dwutlenek węgla atmosfery Marsa. Łazik wyposażony jest również w spektrometry rentgenowskie i ultrafioletowe do szczegółowej analizy minerałów, w mikrofony do słuchania marsjańskich dźwięków, a także w zasilany energią słoneczną mały helikopter.
Sześciokołowy łazik jest wielkości małego samochodu. Jego budowa wzorowana jest na wcześniejszej, podobnej konstrukcji łazika Curiosity. Podobne są też cele nowego łazika, czyli poszukiwania śladów dawnego życia. Ale Perseverance ma znacznie bardziej zaawansowane wersje czujników znanych z Curiosity, w tym analizator chemiczny, który za pomocą lasera może identyfikować skład skał.
Łazik wyposażono także w system najwyższej jakości kamer, które potrafią wykonywać ogromne zbliżenia oraz obrazy 3D. Ma też wiertło i pojemniki na najciekawsze, zdaniem naukowców, próbki skał. Gdy łazik natrafi na skałę, z której naukowcy będą chcieli pobrać próbkę, wyciągnie swoje ramię o długości 2,1 m, wwierci się w powierzchnię i schowa próbówkę z zawartością w swoim wnętrzu.
Lecący wraz z misją Mars 2020 mały śmigłowiec jest pierwszym pojazdem latającym wysłanym na inną planetę. Ma przetrzeć szlak dla tego typu maszyn. Jeśli sprawdzi się w podczas misji Mars 2020, małych rozmiarów helikoptery mogą stać się standardowym sprzętem wysyłanym do badania innych światów.
Śmigłowiec został zaprojektowany jako maszyna testowa dla nowej technologii i nie zawiera on żadnych instrumentów naukowych. Mały, autonomiczny wiropłat ma badać Czerwoną Planetę z powietrza. Oczywistym przeznaczeniem dla tego typu maszyn są trudno dostępne miejsca, jak klify czy głębokie kratery. Mogą także spełniać rolę zwiadowców wykonując dokumentację fotograficzną terenu.
Projekty technologii latających maszyn na obcych planetach są rozwijane w Jet Propulsion Laboratory od 2013 roku. Rezultatem badań jest ważący niecałe dwa kilogramy (1,8 kg) mały helikopter. Kadłub śmigłowca ma rozmiary nieco większe od piłki do tenisa. Jego obracające się w przeciwnym kierunku płaty osiągną w cienkiej marsjańskiej atmosferze prędkość prawie 3000 obrotów na minutę. To około 10 razy szybciej niż ziemskie śmigłowce.
Oczywiście maszyna NASA zawiera wszystkie niezbędne do przetrwania na Marsie narzędzia. Posiada ogniwa słoneczne, by ładować litowo-jonowe akumulatory. Ma też ogrzewanie, by podczas zimnych marsjańskich nocy, kiedy temperatura spada do ponad minus 100 st. Celsjusza, układy elektroniczne nie pozamarzały.
Wybór miejsca lądowania nadchodzącej misji Mars 2020 trwał pięć lat. W tym czasie sprawdzono każdy detal ponad 60 potencjalnych lokalizacji. Wszystko zostało przedyskutowane z zespołem z NASA oraz społecznością naukowców.
Naukowcy twierdzą, że krater Jezero od 3,5 do 3,9 miliarda lat temu wypełniało głębokie na prawie 500 metrów jezioro, które połączone było z pobliską rzeką. Znajduje się na północ od marsjańskiego równika na zachodnim skraju Isidis Planitia – równiny położonej w obrębie gigantycznego basenu uderzeniowego.
Wybrana przez badaczy lokalizacja lądowania oferuje jeden z najstarszych i najbardziej interesujących naukowo krajobrazów Marsa. Uczeni są przekonani, że niegdyś miejsce to było deltą rzeki, która mogła zbierać po drodze i gromadzić w osadach ewentualne cząsteczki organiczne i inne potencjalne oznaki życia mikrobiologicznego.
Lokalizacja oferuje wiele obiecujących celów, zwłaszcza jeśli chodzi o pobranie próbek skał i gleby. Badacze uważają, że znajduje się tam co najmniej pięć różnych rodzajów skał, w tym gliny i węglany, które mają duży potencjał zachowania mikrobiologicznych śladów z przeszłości oraz wskazówek dotyczących środowiska.
Fot. NASA/JPL
