Naukowcom udało się potwierdzić hipotezę o długotrwałym wpływie grawitacyjnym Jowisza i Wenus na orbitę Ziemi. Cykl powtarza się regularnie co 405 tysięcy lat i zmienia klimat naszego globu.
– To zdumiewające odkrycie. Udało się potwierdzić, że zmiany w orbicie Ziemi następowały już 215 milionów lat temu – mówi ekspert z dziedziny geomagnetyzmu Dennis V. Kent z Uniwersytetu Rutgersa, współautor publikacji w „Proceedings of the National Academy of Sciences”. – Naukowcy mogą teraz połączyć zmiany klimatu, środowiska naturalnego, ewolucję dinozaurów, ssaków oraz odnajdywane skamieniałości z tymi trwającymi 405 tysięcy lat cyklami – dodaje.
Przez dziesięciolecia naukowcy badali fenomen odkształcenia orbity ziemskiej. W nauce mówi się o „cyklach Milankovicia” nazwanych tak na cześć ich serbskiego odkrywcy. Obliczył on, że z czasem następują zmiany parametrów orbity ziemskiej, obejmujące ekscentryczność i nachylenie ekliptyki oraz precesję. Wszystko to jest spowodowane oddziaływaniem grawitacyjnym planet Układu Słonecznego.
Oryginalnie ziemska orbita ma kształt okręgu, jednak odchyla się o ok. 5 proc., przez co staje się elipsą. Cykl ten trwa 405 tysięcy lat. Do tej pory nie wiedziano, od jak dawna występuje to zjawisko. Przełom został dokonany dzięki badaniom skał wykopanych głęboko spod Parku Narodowego Skamieniałego Lasu w Arizonie.
W 2013 roku Kent wraz z zespołem zaczęli wiercić otwory na głębokość nawet 457 metrów. Pobrane próbki były analizowane pod kątem występowania radioizotopów, które wskazywały na ich wiek. Skały dostarczyły również dowodów na zmiany w polu magnetycznym Ziemi. Gdy naukowcy porównali wyniki z próbkami osadów z Newark odkryli, że cykle trwające 405 tysięcy lat są regularnym astronomicznym wzorem pojawiającym się nieprzerwanie od 215 milionów lat.
– Są również inne, krótsze cykle. Ale patrząc w przeszłość jest bardzo trudno rozróżnić, z którym cyklem mamy do czynienia w konkretnym momencie dziejów Ziemi. Tym bardziej, że cykle zmieniają się z czasem – mówi Kent. – Jednak odkryty przez nas cykl jest inny. Nie zmienia się – dodaje naukowiec.
Fakt występowania cyklu już 215 milionów lat temu ma wpływ na niezliczone obszary nauki. Dzięki temu możliwe będzie lepsze zrozumienie wstępowania skamieniałości oraz dróg ewolucji różnych gatunków zwierząt i roślin. Odkrycie wpłynie też na zrozumienie ruchu planet w Układzie Słonecznym.
Być może najważniejsze będzie jednak lepsze zrozumienie, w jaki sposób Wenus i Jowisz wpływają na klimat Ziemi. Już wiemy, że dzięki ich oddziaływaniu grawitacyjnemu klimat z czasem ochładza się i ociepla. Naukowcy przestrzegają jednak przed wiązaniem występujących aktualnie zmian klimatycznych z odkrytym cyklem.
Źródło: Science Alert, Phys.org, fot. NASA/ Robert Simmon/ Marit Jentoft-Nilsen/ MODIS