Wzdęcia to jedna z najpowszechniejszych dolegliwości związanych z przewodem pokarmowym, najczęściej opisywana przez pacjentów jako uczucie „połkniętego balona”, pełności i wizualnie wzdętego brzucha. Pamiętajmy, że często jest objawem prawidłowej pracy przewodu pokarmowego i nie świadczy o żadnej patologii.
Jakie pokarmy predysponują do wystąpienia wzdęć?
Niekiedy przyczyną wzdęć bywają choroby organiczne takie jak celiakia, czy zespół jelita wrażliwego. Jednak u większości osób źródło leży w błędach dietetycznych, pospiesznym jedzeniu i nie przykładaniu wagi do tego co ląduje na naszym talerzu.
Pokarmami, które mogą przyczynić się do wystąpienia wzdęć, są:
- napoje gazowane,
- produkty wysokoprzetworzone z dużą zawartością tłuszczu,
- owoce, ze względu na zawarty w nich cukier – fruktozę,
- produkty mleczne z powodu obecnej laktozy (wraz z wiekiem spada nasza umiejętność do trawienia tego cukru),
- fasolka, brokuły, cebula, kalafior, brukselka.
Jakie są typowe objawy wzdęć?
Przeciętny pacjent ze wzdęciami uskarża się na powiększony obwód brzucha i napiętą, twardą powierzchnię jamy brzusznej. Pojawiają się gazy i odgłosy przelewania w żołądku, a także ból brzucha i nudności. Są to dolegliwości subiektywne, trudne do oszacowania w badaniu fizykalnym.
Kiedy podejrzewać, że problem może leżeć w chorobie organicznej?
Jeżeli objawom towarzyszy niewyjaśniona utrata masy ciała, gdy mamy anemię o nieznanej przyczynie – wtedy warto udać się do gastrologa celem poszerzenia diagnostyki wzdęć.
Jakie są sposoby na leczenie wzdęć?
Przede wszystkim zmiana sposobu odżywiania się i spożywania posiłków. Powinniśmy robić to uważnie i spokojnie, tak by nie połykać powietrza i dokładnie przeżuwać kęsy. Ważna jest również regularność w porach jedzenia, ponieważ dzięki temu nasz przewód pokarmowy przyzwyczaja się do określonego trybu pracy. Pomiędzy posiłkami nawadniaj organizm ciepłą wodą z cytryną lub dodatkiem imbiru oraz ziołami: rumiankiem, mniszkiem, koprem włoskim czy miętą.
Na wzdęcia także dobrze się sprawdzi umiarkowana aktywność fizyczna – spacery, czy nordic walking. Wieczorem, oglądając telewizję, wypróbuj masaż okolicy brzucha, stosując delikatne okrężne ruchy zgodne z ruchem wskazówek zegara.
Miejmy na uwadze, że takie czynności jak żucie gumy także powodują połykanie powietrza, w efekcie wywołując wzdęcia. Warto prześledzić stosowane przewlekle leki – część z nich (leki antycholinergiczne, opioidy, antagoniści kanałów wapniowych) może powodować wzdęcia.
Źródła:
[1] – https://www.mp.pl/pacjent/objawy/50663,wzdecia
[2] – Grzymisławski M., Gulbicka P., Wzdęcia brzucha – najczęstsze przyczyny i postępowanie; Bolin 2013 annotated;
[3] – Małecka-Panas E., Słomka M., Flatulence and eructation;
[4] – Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka żywienie zdrowego i chorego człowieka; Hunt 2014 annotated (p. 569-571)
[5] – https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/lista/90833,jak-leczyc-wzdecia
