Przejdź do treści

Islandczycy przeszli gwałtowne zmiany genetyczne

Spis treści

Współcześni Islandczycy mają znacznie wyższy odsetek skandynawskich genów niż ich dalecy przodkowie. Naukowcy sugerują, że jest to wynikiem bardzo szybkich zmian genetycznych w ciągu ostatniego tysiąca lat.

Podania historyczne sugerują, że Islandia została zasiedlona między 870 a 930 rokiem przez Wikingów i ich niewolników. Przodkowie dzisiejszych Islandczyków posiadali mieszaninę genów pochodzących z dzisiejszej Norwegii oraz Wysp Brytyjskich. Przez następne tysiąc lat populacja Islandii pozostawała względnie mała i odizolowana, oscylując pomiędzy 10 a 50 tyś. mieszkańców.

Zapisy genealogiczne i badania genetyczne obejmujące sporą część Islandczyków, których obecnie jest około 330 000, sprawiły, że stanowią oni przykład modelowej populacji dla genetyków, którzy mają nadzieję na połączenie kropek między wariantami genów, a konkretnymi cechami.

Zespół naukowców z Uniwersytetu Islandzkiego i firmy biofarmaceutycznej deCODE Genetics kierowany przez genetyk S. Sunnę Ebenesersdóttir, przeanalizował całe genomy 27 starożytnych mieszkańców Islandii, których szkielety znaleziono w miejscach pochówku rozrzuconych po całej wyspie. Z datowania archeologicznego i radiowęglowego wynikało, że szczątki liczyły około 1000 lat. To oznacza, że należały do ​​pierwszych pokoleń osadników.

Sekwencjonowanie ujawniło, że osadnicy sprzed 1000 lat mieli w przybliżeniu równy podział genomów przodków nordyckich, pochodzących z dzisiejszej Norwegii i Szwecji, jak i gaelickich, pochodzących z obecnej Irlandii i Szkocji. Ale kiedy naukowcy porównali starożytne genomy z tysiącami współczesnych mieszkańców Islandii i innych krajów europejskich odkryli, że współcześni Islandczycy posiadają przeciętnie około 70 proc. swoich genów pochodzących od przodków nordyckich.

Sugeruje to, że w ciągu około 1100 lat populacja ta przeszła zaskakująco szybką zmianę genetyczną. Wyniki badań na ten temat ukazały się w piśmie „Science”.

Kiedy naukowcy wykorzystali symulację komputerową do modelowania rozprzestrzeniania się genów w tej populacji odkryli dość prozaiczne wyjaśnienie szybkiej zmiany genetycznej u Islandczyków. Odpowiadają za to losowe fluktuacje w częstotliwościach występowania danych genów znane jako dryf genetyczny. Proces ten nie wynika z mutacji, migracji czy doboru naturalnego. Tego typu dryf jest czynnikiem ewolucyjnym pozbawionym charakteru przystosowawczego i często widoczny jest w izolowanych populacjach zwierząt, ale rzadko tak szczegółowo obserwowany u ludzi.

W rozprzestrzenieniu się genów nordyckich mogła pomóc niedawna fala migracji zwłaszcza Duńczyków, co prawdopodobnie przesunęło pulę genową. Inna możliwość – jak zauważają autorzy badań – jest taka, że ​​starożytni Islandczycy z przewagą genów nordyckim mieli niewielką przewagę w sukcesie reprodukcyjnym nad tymi z gaelickim pochodzeniem. Większość tych drugich była wszakże niewolnikami.

Autorzy publikacji zastrzegają jednak, że ich badania mogą być obciążone pewnym błędem. Podczas prac przeanalizowano 27 starożytnych szkieletów i właśnie ta próbka może być niereprezentatywna, bo mogło się w niej znaleźć mało materiału genetycznego pochodzącego od niewolników. Ich groby nie były tak dobrze oznaczone i analizowany materiał mógł pochodzić od wyższej kasty.

Źródło: Science, fot. Ivar Brynjolfsson/The National Museum of Iceland

Udostępnij:

lub:

Podobne artykuły

Zapłodnienie plemniki komórka jajowa niepłodność

Początek życia. Naukowcy ustalili, jak plemnik i komórka jajowa łączą się ze sobą

Geny odziedziczone po neandertalczykach powiązane z rozwojem autyzmu

Mysi zarodek z sześcioma kończynami

Wyróżnione artykuły

Popularne artykuły