Poziom żelaza we krwi może mieć wpływ na długość życia – wynika z nowych badań. Naukowcy twierdzą, że ich odkrycia mogą przyspieszyć opracowywanie leków ograniczających choroby związane z wiekiem, przedłużających zdrowe lata życia i zwiększających szanse dożycia do późnej starości bez chorób.
Międzynarodowa grupa naukowców wykorzystując dane genetyczne od ponad miliona osób, zebrane w trzech publicznych bazach danych, zidentyfikowała 10 regionów w genomie, które są powiązane z kluczowymi aspektami starzenia się, jak długością życia czy latami życia w zdrowiu. Co ciekawe, naukowcy zaobserwowali też, że istnieje związek między tymi czynnikami, a poziomem żelaza we krwi, co sugeruje, że utrzymanie odpowiedniego poziomu żelaza we krwi może być kluczem do lepszego starzenia się i dłuższego życia.
Wyniki badań uczonych z University of Edinburgh oraz z Max Planck Institute for Biology of Ageing w Niemczech ukazały się na łamach pisma „Nature Communications”.
Proces starzenia
Biologiczne starzenie się, czyli tempo, w jakim funkcjonowanie naszego organizmu pogarsza się w czasie, jest różne u różnych ludzi. W swoich badaniach naukowcy skupili się na trzech miarach związanych ze starzeniem biologicznym – długością życia, latami życia w zdrowiu i osiągnięciem późnej starości lub długością życia wyższą od oczekiwanej.
Analiza trzech publicznych zbiorów danych jest imponująca, jeśli chodzi o jej zakres i obejmuje informacje genetyczne od ponad miliona osób. Zespół wskazał dziesięć regionów genomu powiązanych z kluczowymi miarami starzenia się. Badacze odkryli również, że te 10 regionów genomu jest powiązanych ze sposobem metabolizowania żelaza przez organizm. Innymi słowy, zbyt dużo żelaza we krwi wydawało się być powiązane ze zwiększonym ryzykiem wcześniejszej śmierci.
– Jesteśmy bardzo podekscytowani tymi odkryciami, ponieważ zdecydowanie sugerują, że wysokie poziomy żelaza we krwi skracają nasze zdrowe lata życia, a utrzymywanie tych poziomów pod kontrolą może zapobiec uszkodzeniom związanym z wiekiem – powiedział Paul Timmers z University of Edinburgh w Wielkiej Brytanii. – Być może nasze odkrycia dotyczące metabolizowania żelaza pomogą wyjaśnić, dlaczego bardzo wysoki poziom bogatego w żelazo czerwonego mięsa w diecie jest powiązany z chorobami związanymi z wiekiem, takimi jak choroby serca – dodał.
Rola żelaza
Chociaż korelacja niekoniecznie oznacza związek przyczynowy, naukowcy zastosowali technikę statystyczną zwaną randomizacją Mendla, aby zmniejszyć ewentualne błędy. Z badań tych wyszło, że geny zaangażowane w metabolizm żelaza we krwi są przynajmniej częściowo odpowiedzialne za zdrowe, długie życie.
Uważa się, że genetyka w około 10 proc. wpływa na długość życia i jego jakość, co może utrudniać wyodrębnienie zaangażowanych genów spośród wszystkich innych czynników mających na to wpływ, takich jak chociażby palenie papierosów czy nadużywanie alkoholu.
Pięć z markerów genetycznych, które znaleźli naukowcy, nie zostało wcześniej wyróżnionych jako istotne dla długości życia na poziomie całego genomu. Niektóre, w tym APOE i FOXO3, zostały w przeszłości uznane jako ważne dla procesu starzenia i zdrowia ludzkiego.
Oprócz genetyki, żelazo we krwi jest w większości kontrolowane przez dietę i zostało już powiązane z wieloma chorobami związanymi z wiekiem, w tym chorobą Parkinsona i chorobami wątroby. Wpływa również na pogarszającą się wraz z wiekiem zdolność naszego organizmu do zwalczania infekcji.
Dalsze badania
Te badania dostarczają kolejnych przesłanek do coraz większej liczby dowodów na to, że „przeciążenie żelazem” lub brak możliwości jego odpowiedniego rozkładania, może mieć wpływ na to, jak długo będziemy żyć, a także na to, czy będziemy cieszyć się zdrowiem w późniejszych latach życia.
– Naszym ostatecznym celem jest odkrycie, jak regulowany jest proces starzenia i znalezienie sposobów na poprawę zdrowia podczas tego procesu – przyznał Joris Deelen z Max Planck Institute for Biology of Ageing. – 10 regionów genomu, które odkryliśmy, są powiązane z długością życia, stanem zdrowia i długowiecznością. Są też ekscytującymi kandydatami do dalszych badań – dodał.
Naukowcy twierdzą, że zaprojektowanie leku, który mógłby naśladować wpływ zmienności genetycznej na metabolizm żelaza, może być przyszłym krokiem do przezwyciężenia niektórych skutków starzenia, ale przyznają jednocześnie, że ich badania są na wczesnym etapie i zanim nowe terapie zostaną opracowane, minie jeszcze sporo czasu.
Źródło: University of Edinburgh