Indyjska Organizacja Badań Kosmicznych (ISRO) poinformowała, że łazik Pragyan przeprowadził pierwsze pomiary składu chemicznego regolitu w pobliżu południowego bieguna Księżyca. Badanie wykazały obecność siarki oraz szeregu innych pierwiastków.
Misja Chandrayaan-3 wystartowała w połowie lipca. 5 sierpnia weszła na orbitę Srebrnego Globu. 23 sierpnia Indie przeszły do historii jako pierwszy kraj, któremu udało się wylądować w pobliżu mało zbadanego bieguna południowego Księżyca i czwarty, któremu w ogóle udało się posadzić w nienaruszonym stanie lądownik na powierzchni naszego naturalnego satelity, po USA, ZSRR/Rosji i Chinach. Misja składa się z orbitera, lądownika i łazika. Lądownik nazywa się Vikram, co w sanskrycie oznacza „męstwo”, a łazik Pragyan, co w sanskrycie oznacza „mądrość”. Nazwa całej misji, czyli Chandrayaan, oznacza w sanskrycie „pojazd księżycowy”.
Pierwsze pomiary
Lądownik Vikram przybył na południowy biegun Księżyca niosąc w brzuchu swojego mniejszego towarzysza. To łazik Pragyan, który już po wylądowaniu pomyślnie zjechał z rampy na powierzchnię Srebrnego Globu i rozpoczął eksplorację naszego naturalnego satelity. W pierwszych pomiarach Pragyan przeanalizował skład powierzchni Księżyca w pobliżu jego południowego bieguna.
Łazik został wyposażony w pięć instrumentów naukowych, w tym spektrometr i magnetometr, które skupią się na badaniu właściwości fizycznych powierzchni Księżyca, atmosfery blisko powierzchni i aktywności tektonicznej w celu zbadania tego, co dzieje się pod powierzchnią. Naturalnie w łaziku nie mogło zabraknąć kamery, za pomocą której będziemy mogli oglądać południowy biegun naszego naturalnego satelity.
„Przy pomocy instrumentu LIBS (Laser-Induced Breakdown Spectroskopia) znajdującego się na pokładzie łazika Pragyan dokonano pierwszych w historii pomiarów in-situ składu pierwiastkowego powierzchni Księżyca w pobliżu bieguna południowego. Te pomiary jednoznacznie potwierdzają obecność siarki w tym regionie” – oznajmiło ISRO w oświadczeniu, dodając, że tego typu pomiarów nie udałoby się przeprowadzić za pomocą instrumentów zamontowanych na pokładach orbiterów krążących wokół Księżyca. Wstępne analizy wskazują również na obecność glinu, żelaza, wapnia, chromu, tytanu, manganu, krzemu i tlenu.
Lód
Choć nie jest to wymienione wśród głównych celów misji Chandrayaan-3, to biegun południowy Księżyca jest idealnym miejscem do poszukiwań i badań lodu wodnego. Analizy wcześniejszych misji wykazały, że duża ilość lodu znajduje się właśnie na obszarze bieguna południowego Księżyca.
Lód ten może mieć duże znaczenie dla przyszłych misji załogowych. Może posłużyć ewentualnym osadnikom jako woda do picia oraz jako materiał, z którego zostanie wyprodukowane paliwo rakietowe. Duża część tego lodu znajduje się w stale zacienionych kraterach, do których nigdy nie docierają promienie słoneczne. Jednak jak dotąd Pragyan nie natrafił na ślady lodu.
Do tego teren, po którym ma wędrować Pragyan nie należy do łatwych. Kontrolerzy misji mogą mieć trudności w manewrowaniu po usianej kraterami powierzchni. Z tego też powodu już pierwsze „kroki” łazika zostały skorygowane, aby ominąć krater o szerokości czterech metrów znajdujący się tuż obok miejsca lądowania.
Chandrayaan-3 Mission:
On August 27, 2023, the Rover came across a 4-meter diameter crater positioned 3 meters ahead of its location.
The Rover was commanded to retrace the path.It's now safely heading on a new path.#Chandrayaan_3#Ch3 pic.twitter.com/QfOmqDYvSF
— ISRO (@isro) August 28, 2023
ISRO zaprezentowało także urzekające obrazy powierzchni Księżyca z okolic jego południowego bieguna. Na jednym widać głęboką i zacienioną otchłań krateru. Drugie zdjęcie przedstawia ślady pozostawione przez łazik. Pragyan sfotografował także lądownik Vikram.
Chandrayaan-3 Mission update:
Smile, please????!
Pragyan Rover clicked an image of Vikram Lander this morning.
The 'image of the mission' was taken by the Navigation Camera onboard the Rover (NavCam).
NavCams for the Chandrayaan-3 Mission are developed by the Laboratory for… pic.twitter.com/uzMy0hC7gl
— ISRO InSight (@ISROSight) August 30, 2023
Źródło: ISRO, The Science Times, fot. ISRO
