Ile gwiazd znajduje się w naszej galaktyce? Ile ziaren piasku jest na Saharze? Ile mrówek żyje na Ziemi? Wydaje się, że na tego typu pytania nie można odpowiedzieć. Jednak dzięki rozległej analizie danych, nauka w zadziwiający sposób zbliża nas do znalezienia rozwiązań. Jeśli chodzi o liczbę mrówek, zespół kierowany przez biologów z Würzburga znalazł odpowiedź.
Mrówki są ważnymi inżynierami ekosystemu, rozprowadzają nasiona i przetwarzają materię organiczną. Wiadomo, że owady te żyją na wszystkich kontynentach z wyjątkiem regionów polarnych, jednak nikt dotąd nie pokusił się o próbę ich policzenia. Zadania tego podjęli się Sabine Nooten i Patrick Schultheiss. Publikacja na ten temat została opublikowana w czasopiśmie „Proceedings of the National Academy of Sciences” (DOI: 10.1073/pnas.2201550119).
Ile mrówek żyje na Ziemi?
– Według naszych szacunków globalna populacja mrówek wynosi 20 x 1015, czyli 20 biliardów osobników. Jest to liczba 20 z 15 zerami, co jest trudne do uchwycenia i wyobrażenia – wyjaśnia współautorka badań Sabine Nooten.
Sprawa staje się nieco jaśniejsza, gdy poznajemy łączną biomasę zwierząt. Wynosi ona 12 milionów ton. – To przekracza łączną biomasę dzikich ptaków i ssaków i odpowiada około 20 procentom biomasy ludzkości – tłumaczy Patrick Schultheiss.
Aby obliczyć liczbę mrówek, zespół wykorzystał wiele różnych istniejących badań dotyczących tych owadów. Ostatecznie wybrano około 500 odpowiednich prac i połączono je w jednej bazie danych.
Zróżnicowane rozmieszczenie
Wiadomo było, że mrówki zamieszkują prawie wszystkie siedliska, z wyjątkiem regionów polarnych. Badanie było pierwszym, które empirycznie wykazało, jak rozmieszczone są owady. Okazało się, że największe zagęszczenie mrówek występuje w tropikach. Oprócz strefy klimatycznej ważną rolę odgrywają też lokalne ekosystemy. Lasy i pola są domem dla największej liczby osobników, natomiast znacznie rzadziej występują one na obszarach zmienionych ręką człowieka.
Zdaniem naukowców przyszłe badania powinny skupić się na tym, co konkretnie wpływa na liczbę i rozmieszczenie mrówek oraz w jakim stopniu zmiany klimatyczne mogą zmienić sytuację tych owadów.
Ważna rola w ekosystemie
Dlaczego liczba i rozmieszczenie mrówek jest tak ważne? Badacze przytaczają przykład. – Na jednym hektarze mrówki mogą przemieścić do 13 ton gleby rocznie – mówi Patrick Schultheiss. – Zwierzęta te mają więc ogromny wpływ na utrzymanie składników odżywczych w glebie, a także odgrywają decydującą rolę w dystrybucji nasion roślin – wyjaśnia naukowiec.
Naukowcy zastrzegają jednak, że czasami wpływ tych owadów jest również negatywny. Gatunki inwazyjne, na przykład mrówki ogniste, mogą zagrażać lokalnej bioróżnorodności i powodować znaczne szkody.
Źródło: Julius-Maximilians-Universität Würzburg, fot. Pixabay/CC0 Public Domain
