To, jak komunikujemy się z naszymi uczniami, ma ogromny wpływ na sposób postrzegania całego procesu nauczania. I nie chodzi tylko o to, czy chwalimy, czy ganimy, ale w jaki sposób formułujemy pochwały, pozytywne komentarze i na co kładziemy nacisk, dając informację zwrotną o postępach ucznia.
Chwalić trzeba umieć
„Jesteś super!”, „Świetna praca”, „Robisz to doskonale”, „Jesteś wybitnym uczniem”, „Dobrze ci poszło” – to tylko kilka przykładów dość ogólnych sformułowań, którymi staramy się wzmocnić samoocenę ucznia, kiedy zrobi coś naprawdę dobrze. Warto jednak spojrzeć na to, jaki właściwie komunikat płynie z tych zdań: masz do tego predyspozycje, jesteś gotowy, aby to zrozumieć, a jeśli popełniasz błędy, to znaczy, że się po prostu nie przyłożyłeś. Nie jest to najlepsza mowa motywacyjna, prawda? Co w niej jest nie tak?
Przede wszystkim koncentracja na samym osiągniętym efekcie (może to być np. ocena ze sprawdzianu). Problem polega tylko na tym, że cały wysiłek, który został włożony, aby ten cel osiągnąć nagle znika z pola widzenia. A w edukacji to przecież właśnie droga jest najważniejsza, to ona najwięcej uczy, to ona pokazuje uczniowi, co umie bardzo dobrze, a co wymaga więcej pracy. Jeśli nagle zapomnimy o całym procesie i skupimy na efekcie, edukacja stanie się jedynie zaliczaniem kolejnych etapów, zamiast być fascynującą przygodą, która jest w stanie tak wiele dziecko i nastolatka nauczyć.
Growth mindset – zmień założenia
Carol Dweck wskazał dwa sposoby myślenia o edukacji:
- fixed mindset: nastawienie na trwałość, niezmienność cech i możliwości ucznia,
- growth mindset: nastawienie na rozwój umiejętności, kompetencji, zdolności uczenia się (m.in. przez umiejętne podejście do postrzegania błędu).
Przy pierwszym z nich bierzemy pod uwagę to, o czym wspominaliśmy akapit wyżej – koncentrację na efekcie i jego niezmienność. Czy jest to słuszne podejście? Czy powinniśmy być zadowoleni wyłącznie z ocen końcowych, które nie zawsze w pełni odzwierciedlają zdolności ucznia? Zmiana optyki, spojrzenie na naukę jako proces, w którym każdy może może osiągać własne szczyty i w którym zdobywanie wiedzy wymaga nieustannego rozwijania swoich kompetencji, otwiera uczniów ponownie na piękno nauki.
Chwalenie ma sens, ale pod warunkiem, że zwracamy uwagę na pracę, wysiłek, pokonywanie przeszkód, widzimy drogę, która została pokonana: https://universe.earlystage.pl/universe/growth-mindset-czy-chwalenie-ma-sens-1. W kontekście nauki języka angielskiego jest to ogromnie istotne, ponieważ języki obce nie przychodzą wszystkim szybko i łatwo, na pewnym etapie muszą się pojawić błędy i wyzwania.
Jeśli dziecko będzie nastawione na rozwój, błąd będzie postrzegać nie jako porażkę, ale cenną informację na drodze do lepszej znajomości języka, znacznie szybciej przyjdzie pokonanie tych chwilowych problemów. W przeciwnym razie pojawić się mogą blokady, zniechęcenie, negatywne nastawienie do komunikacji po angielsku. Jak wspierać w uczniach nastawienie na rozwój? Poszukaj inspiracji na: universe.earlystage.pl.
Źródło: artykuł partnera, fot. Creative Commons – CC0/ Stockvault