W ostatnich latach dużą popularność zyskała dieta ketogeniczna, zwana też tłuszczową. Jednak z nowych badań wynika, że długoterminowe stosowanie takiej diety może powodować szybsze starzenie się komórek i prowadzić do uszkodzenia narządów, w szczególności serca i nerek. Ale te niekorzystne efekty można łatwo zniwelować poprzez zrobienie sobie przerwy w stosowaniu diety.
Dieta ketogeniczna polega na ograniczeniu do minimum spożywaniu węglowodanów i białek i skupieniu się głównie tłuszczach. Jadłospis na takiej diecie powinien składać się przede wszystkim z produktów wysokotłuszczowych, jak tłuste mięsa i ryby, masło, smalec, oleje, orzechy, śmietana, jaja czy pełnotłusty nabiał.
Dieta ketogeniczna w ostatnich latach zyskała dużą popularność, bo za jej pomocą można szybko zgubić nadmiarowe kilogramy. Ale nie jest ona dla wszystkich. Osoby mające problemy z z wątrobą, nerkami i trzustką nie powinny wdrażać zasad diety ketogenicznej, ponieważ poprzez nadmierną podaż tłuszczy, praca owych narządów może zostać za bardzo obciążona. Dlatego najlepiej wprowadzając dietę konsultować się z lekarzem.
W niedawnych badaniach na myszach naukowcy z University of Texas Health Science Center w San Antonio wykazali, że długoterminowe stosowanie diety ketogenicznej może powodować starzenie się komórek w tkankach, co może mieć wpływ na funkcjonowanie serca i nerek. Ale badacze uspokajają, że wystarczy zrobić przerwę w stosowaniu diety, by pozbyć się niekorzystnych skutków diety keto.
Opis oraz rezultaty badań ukazały się na łamach pisma „Science Advances” (DOI: 10.1126/sciadv.ado1463).
Przerwy w diecie keto
– 13 milionów Amerykanów stosuje dietę ketogenniczną. My twierdzimy, że należy robić przerwy od tej diety, w przeciwnym razie mogą wystąpić długoterminowe konsekwencje – powiedział David Gius, główny autor nowych badań.
Ograniczenie spożywania węglowodanów i białek powoduje, że wątroba zaczyna przekształcać tłuszcz w ciała ketonowe oraz kwasy tłuszczowe. Zmusza organizm do czerpania energii wyłącznie z tłuszczów. I chociaż dieta keto poprawia niektóre wskaźniki zdrowotne i jest skuteczna w odchudzaniu, to wiadomo, że ma również działanie prozapalne.
Uczeni badali wpływ diety ketogenicznej na p53, białko o silnym działaniu przeciwnowotworowym. Jedną z jego ról jest kontrola procesu starzenia się komórek. Układ odpornościowy zwykle zabija starzejące się komórki. Ale kiedy proces zaczyna szwankować, to może powodować szkody w organizmie. Na przykład, jeśli komórki macierzyste ulegają starzeniu, mogą osłabić zdolność tkanek do naprawy. Starzejące się komórki wydzielają również związki, które mogą wywołać stan zapalny i inne szkodliwe skutki.
Badania na myszach
Naukowcy w swoich badaniach karmili grupę myszy dietą wysokotłuszczową. 90 proc. kalorii, które przyswajały myszy, pochodziło z tłuszczów. Grupa kontrolna gryzoni była na diecie, w której tłuszcz dostarczał jedynie 17 proc. kalorii. Po trzech tygodniach naukowcy przeanalizowali próbki tkanek z ich serc, nerek, wątroby i mózgu.
Zespół odkrył, że u zwierząt na diecie ketogenicznej wzrósł poziom białka p53. Naukowcy wykryli także wzrost innych cząsteczek wskazujących na obecność starzejących się komórek. Ale komórki te zniknęły po przejściu myszy na normalną dietę. Po 3-tygodniowej przerwie poziom starzejących się komórek prawie wrócił do normy.
Badacze sprawdzili także skutki stosowania przerywanej diety ketogenicznej. Zespół karmił myszy wysokotłuszczowym pokarmem przez 4 dni, a następnie pozwalał im jeść normalną karmę przez 7 dni. Taki cykl był powtarzany dwukrotnie. Analiza narządów zwierząt wykazała, że u tych gryzoni nie gromadziły się starzejące się komórki.
Wyniki sugerują, że dieta ketogeniczna może przyspieszać starzenie się narządów. Z drugiej strony uczeni byli zaskoczeni tak szybkim zniknięciem podstarzałych komórek po powrocie do normalnej diety. Komórki nie regenerują się, zatem możliwe jest, że komórki uznane za stare mogły wejść w stan nieaktywności, który jest odwracalny.
Źródło: University of Texas Health Science Center at San Antonio, Science, fot. Ted Eytan, CC BY-SA 2.0, via Wikimedia Commons
