Archeolodzy pracujący w pobliżu Stonehenge w Wielkiej Brytanii odkryli ogromną, neolityczną strukturę, składającą się z głębokich na pięć metrów szybów, które tworzą okrąg o średnicy około dwóch kilometrów. Naukowcy twierdzą, że konstrukcja powstała 4500 lat temu i mogła wyznaczać granicę miejsca kultu.
Cztery tysiące pięćset lat temu ludy neolityczne, które zbudowały Stonehenge, arcydzieło inżynierii, wykopały również szereg szybów ułożonych tak, aby utworzyć okrąg o średnicy około dwóch km. Wygląda na to, że była to granica prowadząca ludzi do świętego miejsca - Durrington Walls, które znajduje się dokładnie w centrum kręgu.
Uczeni mają nadzieję, że odkrycia pozwolą rzucić nowe światło na pochodzenie mistycznego, kamiennego kręgu w południowo-zachodniej Anglii. Ich badania zostały opublikowane na łamach pisma „Internet Archaeology”.
Nowe znalezisko znajduje się około trzy km od Stonehenge. Specjaliści z kilku brytyjskich uniwersytetów, kierowani przez naukowców z University of Bradford, znaleźli co najmniej 20 ogromnych szybów, o szerokości ponad 10 metrów i głębokości 5 metrów, tworzących okrąg o średnicy około 2 kilometrów.
Przy pracach uczeni korzystali z różnych technik, w tym z radaru penetrującego ziemię oraz z analizy próbek pobranych z miejsca wykopalisk. W centrum kręgu tworzonego przez rozległe szyby znajdują się słynne prehistoryczne miejsca Durrington Walls i Woodhenge. Wspomniane wcześniej Durrington Walls to neolityczna osada oraz kamienny krąg. Woodhenge to kamienny i drewniany krąg. Stanowiska te znajdują się w obrębie Stonehenge World Heritage Site.
Inne neolityczne stanowisko – Larkhill - znajduje się tuż przy granicy okręgu tworzonego przez szyby, co sugeruje, że konstrukcje zostały celowo tak ustawione, a Larkhill mogło być w rzeczywistości bramą do miejsca kultu.
- Rozmiar konstrukcji nie ma precedensu w Wielkiej Brytanii - powiedział prof. Vince Gaffney z University of Bradford, główny autor publikacji. - Obszar wokół Stonehenge należy do najlepiej zbadanych stanowisk archeologicznych na Ziemi. To niezwykłe, że zastosowanie nowej technologii może nadal prowadzić do odkrycia tak masywnej prehistorycznej struktury, w takim miejscu. Kiedy po raz pierwszy zauważono te doły, sądzono, że mogą to być naturalne cechy terenu. Tylko poprzez badania geofizyczne moglibyśmy połączyć kropki i zobaczyć, że jest to ogromna konstrukcja – dodał.
Badacze jak dotąd odkryli 20 konstrukcji i jak twierdzą, to tylko część szybów tworzących okręg. Sądzą, że oryginalnie było ich około 30, ale ze względu na znajdujące się na interesującym ich terenie infrastrukturę i budynki, reszty prawdopodobnie nie uda się zidentyfikować.
Fot. University of St Andrews
Prof. Gaffney przyznał, że należy dokładnie zbadać wykopy w celu ustalenia ich natury, ale zespół uważa, że wyznaczały one granicę miejsca kultu lub podkreślały różnicę między obszarem Durrington Walls i Stonehenge. Zaznaczył też, że obecnie trudno ocenić, ile czasu zajęłoby stworzenie takiej konstrukcji przy użyciu ręcznych, kamiennych narzędzi, ale podkreślił, że budowniczowie musieli być bardzo dobrze zorganizowani, by stworzyć konstrukcję na taką skalę.
Te spostrzeżenia dają wgląd w to, jak dobrymi inżynierami byli neolityczni budowniczowie z terenów Wielkiej Brytanii. - Jako miejsce, w którym żyli budowniczowie Stonehenge, Durrington Walls jest kluczem do ustalenia szerszego kontekstu dla krajobrazu Stonehenge, a to zadziwiające odkrycie oferuje nam nowy wgląd w życie i wierzenia naszych neolitycznych przodków – powiedział archeolog Nick Snashall z National Trust Stonehenge i Avebury World Heritage Site, który nie był bezpośrednio zaangażowany w badania.
Wielka Brytania jest usiana kamiennymi kręgami zbudowanymi tysiące lat temu. Uważa się, że są to miejsca kultu związane z bóstwami Słońca i Księżyca. Najbardziej znany to oczywiście Stonehenge, ogromny monument i jedna z najpopularniejszych atrakcji turystycznych Wielkiej Brytanii.
Źródło: University of St Andrews
