Naukowcy ustalili, że wcześni mieszkańcy Wysp Brytyjskich byli ciemnoskórzy i mieli niebieskie oczy. Dokonali tego przy pomocy najnowszych technik analizy DNA szczątków tzw. człowieka z Cheddar, najstarszego znanego przodka Brytyjczyków.
Analiza szczątków jednego z najstarszych Brytyjczyków przyniosła zaskakujące rezultaty. Człowiek z Cheddar (Cheddar man) żył około 10 tysięcy lat temu w okresie mezolitu. Jego szczątki zostały znalezione w 1903 roku w jaskini Gough's Cave w wąwozie Cheddar Gorge. Człowiek z Cheddar to najstarszy kompletny ludzki szkielet znaleziony na terenie Wielkiej Brytanii.
Naukowcy z londyńskiego Muzeum Historii Naturalnej, gdzie odsłonięto zrekonstruowany wizerunek pradawnego Brytyjczyka, wyodrębnili DNA człowieka z Cheddar, ale to ich koledzy z University College London wykorzystali DNA do rekonstrukcji jego twarzy. Analiza przez nich przeprowadzona dostarcza nowych, cennych informacji na temat pierwszych ludzi, którzy zasiedlili Wielką Brytanię po ostatniej epoce lodowcowej.
Badaczom udało się ustalić, że wczesnym Brytyjczykom brakowało wariantów genetycznych odpowiednich dla jasnej skóry, która rozprzestrzeniła się później w całej Europie. Człowiek z Cheddar miał ciemną skórę, niebieskie oczy oraz czarne, kręcone włosy. Był dosyć niski, mierzył zaledwie nieco ponad 150 centymetrów. Ta kombinacja cech może się nam dziś wydawać dość zaskakująca, ale w tamtym czasie była powszechna w Europie Zachodniej.
- Badam szkielet człowieka z Cheddar od około 40 lat. Stanąć twarzą w twarz z jego wizerunkiem i tym uderzającym połączeniem koloru skóry, oczu i kręconymi włosami – to coś, czego jeszcze kilka lat temu byśmy sobie nie wyobrazili, ale tak wskazują dane naukowe – powiedział profesor Chris Stringer pracujący w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie.
Złamania na powierzchni czaszki sugerują, że jego śmierć nastąpiła gwałtownie. Mógł zostać zabity lub zginął wskutek nieszczęśliwego wypadku. Dokonał żywota w wieku około 20 lat. Nie wiadomo, w jaki sposób znalazł się w jaskini, ale możliwe, że został tam umieszczony przez swoich towarzyszy.
Holenderscy specjaliści w zakresie modelowania paleontologicznego - Alfons i Adrie Kennis - podjęli temat. Połączyli informacje dostarczone z analizy DNA, takie jak kształt czaszki czy nosa oraz wcześniej wspomniany kolor skóry i oczu z fizycznymi pomiarami ze skanów szkieletu. Rezultatem jest uderzająco realistyczna rekonstrukcja twarzy prehistorycznego Brytyjczyka.
Genom człowieka z Cheddar wskazuje, że był on blisko spokrewniony z innymi mezolitycznymi osobnikami z Hiszpanii, Luksemburga i Węgier, których DNA było analizowane przez naukowców.
Informacje te burzą dotychczasowy i szeroko rozpowszechniony pogląd, który przedstawia Europejczyków jako wysokich, jasnoskórych brunetów. Jasna skóra pojawiła się prawdopodobnie w Wielkiej Brytanii oraz w całej Europie wraz z migracją ludzi z Bliskiego Wschodu około sześć tysięcy lat temu, którzy mieli jasną karnację i ciemne oczy.
Obecne badania naukowe nie wskazują jednoznacznie, dlaczego jasna skóra zdominowała europejską populację. Być może odpowiada za to dieta oparta na produktach zbożowych ubogich w witaminę D, co wymusiło wchłanianie tego niezbędnego składnika odżywczego ze światła słonecznego przez skórę. To tylko jedna z teorii, ale skłania się ku niej większość naukowców.
Źródło: Natural History Museum, BBC, fot. Tom Barnes/Channel 4
