Dodano: 26 lipca 2022r.

Odkryto skamieniałości najstarszego drapieżnika w dziejach

Badacze z Wielkiej Brytanii odkryli skamieniałości najwcześniejszego znanego nam zwierzęcego drapieżnika. Okaz liczy około 560 milionów lat. Znaleziono go w lesie Charnwood w Leicestershire i jest on prawdopodobnie praprzodkiem parzydełkowców - grupy, do której należą meduzy.

Odkryto skamieniałości najstarszego drapieżnika w dziejach

 

Odkryty gatunek nazwano Auroralumina attenboroughii na cześć sir Davida Attenborough – pisarza, podróżnika i popularyzatora nauki. Pierwszą część nazwy można przetłumaczyć z łaciny jako „światło świtu” lub „latarnia świtu”. - Myślę, że drapieżnik wygląda trochę jak pochodnia olimpijska, a jego macki są płomieniami - wyjaśnia dr Frankie Dunn z Uniwersytetu Oksfordzkiego, główny autor publikacji w czasopiśmie „Nature Ecology and Evolution” (DOI: 10.1038/s41559-022-01807-x), w której opisano badania.

Pradawne odbicie w kamieniu

Zarys 20-centymetrowego stworzenia przetrwał odciśnięty na długiej, pochyłej płycie mułowca wydobytego z jednego z kamieniołomów. Wokół niego zachowały się też inne skamieniałości. Naukowcy są zdania, że wszystkie te organizmy morskie zostały zatopione w mętnym strumieniu osadów i popiołu, który spływał z podwodnego zbocza starożytnego wulkanu.

Skamieniałości zostały odkryte w 2007 roku, kiedy badacze oczyścili ścianę skalną Charnwood za pomocą wody pod wysokim ciśnieniem. Następne 15 lat badacze analizowali ten niezwykły zbiór.

Stanowisko w Leicestershire jest znane na całym świecie, ponieważ znajdują się w nim okazy, żyjące od 635 do 538 milionów lat temu. To okres w historii geologicznej bezpośrednio poprzedzający kambr, w czasie którego nastąpiła wielka eksplozja różnorodności form życia na Ziemi.

Najwcześniejszy drapieżnik na Ziemi

Nowo opisany okaz dowodzi, że parzydełkowce żyły już znacznie wcześniej. - Mamy żelazny dowód na istnienie nowocześnie wyglądających organizmów w prekambrze. Oznacza to, że lont dla kambryjskiej eksplozji życia był prawdopodobnie dość długi – tłumaczy paleontolog dr Phil Wilby z British Geological Survey.

Do grupy parzydełkowców (Cnidaria) należą m.in. koralowce, meduzy i ukwiały. Jedną z ich cech charakterystycznych są komórki parzydełkowe nazywane knidami, których używają do chwytania swoich ofiar. Analiza cech Auroralumina attenboroughii przeprowadzona przez dr Dunn łączy ją z podgrupą Medusozoa w obrębie Cnidaria. Jeśli dopasowanie jest trafne, to, jak przyznała Dunn, „skamielina staje się najstarszym zwierzęciem z bezpośrednimi żyjącymi potomkami”.

- Jest bardziej zbliżona do współcześnie żyjącej grupy zwierząt niż cokolwiek innego w tym wieku – zgadza się Alexander Liu, paleobiolog z University of Cambridge, który nie był zaangażowany w nowe odkrycie, ale był częścią zespołu, który opisał podobne odkrycie z 2014 roku.

Podobne organizmy przechodzą przez różne etapy w trakcie swoich złożonych cykli życiowych. Podczas pierwszego stanowią zbitą masę zakotwiczoną na dnie morza. Później przechodzą w fazę swobodnego unoszenia się na wodzie, podczas której dochodzi do rozmnażania. W końcu stają się meduzami z ciałami o kształcie parasola i parzącymi mackami.

Auroralumina attenboroughii najbardziej przypomina podobne organizmy w ich nieruchomym, zakorzenionym stadium. 20-centymetrowa skamielina obrazuje stworzenie z długimi „łodygami” czy ramionami zakończonymi kielichami, których wystawały macki. Zakotwiczona do dna istota używała swoich macek do chwytania pożywienia.

 

Źródło: BBC, The Guardian, fot. Nature Ecology and Evolution