W 1947 roku w okolicy Qumran odkryto grotę, w której znaleziono zbiór manuskryptów sprzed blisko dwóch tys. lat. Zwoje szybko stały się światową sensacją. Po dokładnych badaniach odkryto w sumie 11 podobnych jaskiń. Teraz archeolodzy znaleźli jeszcze jedną – 12 grotę, w której także natrafiono na szczątki dzbanów oraz skrawek pergaminu.
W ruinach Qumran oraz w bliskiej okolicy znaleziono ponad 900 rękopisów. Manuskrypty były napisane w języku hebrajskim, aramejskim oraz greckim. Autorami zwojów byli najprawdopodobniej Esseńczycy. To przedstawiciele ruchu społeczno-religijnego, którzy żyli w latach ok. od 500 roku przed naszą erą do 70 roku naszej ery.
Zwoje znad Morza Martwego
Tuż po II wojnie światowej trzech beduińskich chłopców idąc za stadem kóz i owiec odkryło grotę, w której natrafili na dzbany zawierające starożytne, hebrajskie zwoje. Rękopisy zostały pocięte na kawałki i wystawione na sprzedaż na jerozolimskich bazarach. Przypadkiem jeden z takich kawałków trafił w ręce handlarza antyków z Betlejem, który skontaktował się z profesorem Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie, by ten ocenił wartość znaleziska.
Profesor od razu zorientował się z czym ma do czynienia i poprosił handlarza o dostarczenie kolejnych fragmentów. W ten sposób w ręce uczonego trafiły trzy kompletne zwoje. Po odkupieniu cennego znaleziska od razu przystąpiono do analizy manuskryptów. Pierwsze dwa kompletne zwoje zawierały biblijne teksty Księgi Izajasza oraz komentarz do Księgi Habakuka zapisane pismem starohebrajskim. Trzeci zawierał nieznany wcześniej tekst przedstawiający apokaliptyczną wojnę sił jasności z siłami ciemności znany dziś jako Zwój Wojny.
W grocie odkrytej przez chłopców było siedem zwojów. Po różnych perturbacjach wynikających z chciwości handlarzy oraz napięć związanych z utratą mandatu Wielkiej Brytanii nad Palestyną, wszystkie zwoje trafiły do Izraela. Cztery ostatnie zostały zakupione dzięki ogłoszeniu opublikowanemu w „The Wall Street Journal”.
W sumie w latach 1947-1956 odkryto 11 jaskiń zawierających starożytne rękopisy. Część grot zostało odkrytych przez naukowców, ale z zawartością tych znalezionych przez Beduinów działo się to samo, co z rękopisami z pierwszej groty. Były cięte na kawałki i sprzedawane na bazarach. Do tego część jaskiń była już wcześniej rabowana. Należy też zaznaczyć, że ząb czasu odcisnął swoje piętno i niektóre zwoje były znajdowane w fatalnym stanie.
12 grota w Qumran
70 lat po odkryciu pierwszej groty, archeolodzy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie poinformowali o znalezieniu kolejnej, 12 jaskini w okolicy Qumran. Jednak badacze nie natrafili w niej na nowe rękopisy. Uważają, że grota została splądrowana w połowie XX wieku.
Za odkryciem stoją wspomniani już archeolodzy z Uniwersytetu Hebrajskiego w Jerozolimie oraz ich koledzy z Urzędu Starożytności Izraela pod auspicjami administracji państwowej.
Poza szczątkami potłuczonych dzbanów, eksperci natrafili na niewielki skrawek pergaminu. – Bez wątpienia odkryliśmy kolejną grotę, niestety nie ma w niej kolejnych rękopisów – powiedział szef wykopalisk Oren Gutfeld. W 12 grocie znaleziono też skórzane paski służące do wiązania zwojów oraz kawałki materiału, w które były zawinięte. Podobne artefakty znajdowano we wcześniejszych 11 jaskiniach.
Ustalono wiek znalezionego skrawka pergaminu oraz pozostałości po naczyniach, który wskazuje na pierwszy wiek naszej ery. To taki sam wiek, jak pozostałych zwojów. - Do tej pory było przyjęte, że zwoje znad Morza Martwego znajdowały się tylko w 11 jaskiniach w Qumran. Teraz nie ma wątpliwości, że znaleźliśmy 12 jaskinię – podkreśli Gutfed. Naukowiec dodał, że jaskiń zawierających zwoje może być więcej.
Na niewielkim kawałku pergaminu znalezionym w 12 jaskini, nie ma żadnego tekstu. Jednak badacze chcą przeprowadzić dokładną analizę, która pokaże, czy skrawek nie zawiera wyblakłego z czasem pisma.
Odkrycie archeologów spowoduje zapewne nową falę poszukiwań na tym terenie, co może zaowocować kolejnymi znaleziskami.
Źródło: The Times of Israel, sciencealert.com
