Dodano: 14 września 2018r.

Nowa technika kolonoskopii typu „zrób to sam” i inne osobliwe badania. Przyznano Ig Noble 2018

W Teatrze Sandersa na Uniwersytecie Harvarda odbyła się uroczystość przyznania Ig Nobel Prize nazywanych też Antynoblami. W tym rok uhonorowano m.in. obliczenia kaloryczności ludzkiego mięsa, badania, z których wynika, że jazda na kolejce górskiej jest skutecznym sposobem usuwania kamieni nerkowych, czy opracowanie techniki autokolonoskopii.

Ig Nobel

 

Ig Noble przyznawane są za badania, które wydają się być tak absurdalne, że mogą wywołać tylko śmiech, ale gdy minie wesołość, zmuszają do myślenia i niosą ze sobą wartość naukową. Chociaż tematem tegorocznej imprezy było „serce”, to wiele z wyróżnionych badań skupiało się na zdecydowanie mniej efektownych częściach ludzkiej anatomii.

Satyryczny charakter nagród ma na celu nie tylko śmieszyć, ale też skłaniać do myślenia oraz popularyzować naukę poprzez pokazanie zabawnej strony pracy badacza. Ig Noble przyznawane są prze czasopismo Annal of Improbable Research i są niejako wstępem do prawdziwych Nobli, które zostaną rozdane w przyszłym miesiącu. W tym roku nagrody rozdano już 28. raz.

Antynoble na gali wręczają prawdziwi laureaci nagrody Nobla, choć nagrody te są traktowane z przymrużeniem oka. Podczas gali to zabawa jest najważniejsza. Laureaci na własny koszt musieli dostać się na imprezę, ale za to otrzymali czek na 10 bilionów dolarów… zimbabwańskich, które obecnie jednak są niewiele warte.

 

Tegoroczni laureaci z medycyny to para lekarzy, którzy badali, czy jazda na kolejce górskiej może pomóc usunąć kamienie nerkowe. Badacze wykonali modele nerek wypełnionych symulowanymi kamieniami i zabrali je na 20 przejażdżek największym roller-coasterem w parku rozrywki Walt Disney World na Florydzie. Wyniki pokazały, że siedzenie w tylnej części wagonika kolejki usuwa kamienie nerkowe w 64 proc. przypadków. Wybór miejsca z przodu daje tylko 17 proc. skuteczność.

W dziedzinie medycyny reprodukcyjnej nagrodę odebrało trio urologów za opracowanie blisko 40 lat temu tzw. testu znaczkowego do pomiaru nocnych erekcji. To dość osobliwy test mający badać zaburzenia erekcji. Ochotnicy w badaniach przed snem owijali nasadę prącia ciasnym paskiem przypominającym znaczki pocztowe, stąd nazwa testu. Zdrowy mężczyzna może mieć w trakcie snu do 4 erekcji, zatem jeśli w nocy doszło do zerwania paska, to oznacza, że wystąpiła erekcje, a zaburzenia z nią związane mogą mieć podłoże psychiczne.

Japoński naukowiec Akira Horiuchi został doceniony w dziedzinie edukacji medycznej za badania nad komfortem i skutecznością wykonania zabiegu kolonoskopii we własnym zakresie. Badania przeprowadził na sobie… kilkukrotnie. Wyniki sugerują, że lepiej to robić w pozycji siedzącej, a po kilku próbach można osiągnąć wprawę i badanie trwa niecałe pięć minut.

- To może być zabawne, ale włożyłem endoskop do jelita grubego w poważnym celu. Na szczęście nie znalazłem ani polipów, ani zmian nowotworowych – powiedział laureat w rozmowie z BBC News. - Ludzie, zwłaszcza w Japonii, obawiają się kolonoskopii i nie chcą się jej poddawać. A coraz więcej osób umiera na raka jelita grubego. Podjąłem się opracowania techniki, którą można wykonać we własnym zakresie, by kolonoskopia była wygodniejsza dla badanych. Jak ludzie zobaczą moje wideo z autokolonoskopii, pomyślą, że jest to łatwe badanie. Być może mniej osób umrze na raka – dodał.

Antynobla z literatury otrzymali naukowcy z Queensland University za badania nad stosowaniem instrukcji obsługi produktów konsumenckich. Uczeni sprawdzali, jak konsumenci odnoszą się do instrukcji obsługi kupionych przedmiotów. Okazało się, że większość użytkowników nie ich czyta – zwłaszcza młodzi, wykształceni mężczyźni, którzy często są sfrustrowani złożonością samej instrukcji, jak i działania ich produktu.

Pokojowa nagroda Ig Nobla została wręczona hiszpańskim badaczom za studia nad efektami krzyku i przeklinania podczas jazdy samochodem. Badacze sprawdzali, jak na jazdę wpływa częstotliwość „rzucania mięsem”. Celem badania było opracowanie sposobów na zmniejszenie stresu kierowców i ograniczenie agresji na szosach. Niestety, wyniki pokazały, że Hiszpanie są zbyt impulsywni, co przeszkadza im w zachowaniu bezpieczeństwa na drodze.

Z dziedziny odżywiania nagrodę zgarną brytyjski badacz za obliczenia wartości kalorycznej w ludzkim mięsie. Rezultaty badania mówią jasno, że w porównaniu z innymi gatunkami mięsa, ludzkie nie jest zbyt pożywne. Badanie miało to na celu przeanalizowanie praktyk żywieniowych wczesnych ludzi. Wynika z niego, że 25 osobowa grupa kanibali, by się najeść musiałaby zjadać 3 osoby dziennie. Najpożywniejsze są ludzkie uda, a najmniej wartości odżywczych mają podroby.

W dziedzinie ekonomii zwyciężyły badania dotyczące tego, czy pracownicy mogą używać lalek voodoo, by zemścić się za prześladowania ze strony szefów. Badania wykazały, że tworzenie lalki voodoo swojego szefa i późniejsze dźganie jej chociażby igłami, łagodzi negatywne uczucia i poprawia wydajność pracownika. Jednak autorzy zaznaczają, że na dłuższą metę lepiej poradzić sobie z tą kwestą w inny sposób.

Antynobla z Chemii przyznano za badania, które rozstrzygnęły kwestię, czy ludzka ślina jest dobrym środkiem czyszczącym. Badacze sprawdzali działanie śliny na XVIII wiecznych rzeźbach. Porównywano skuteczność śliny z innymi środkami czyszczącymi na bazie alkoholu. Wyniki sugerują, że ten sposób rzeczywiście działa, a odpowiada za to amylaza ślinowa – enzym zawarty w ślinie.

Z biologii nagroda powędrowała do szwedzkiego zespołu naukowców, który zademonstrował, że profesjonalni degustatorzy wina mogą niezawodnie zidentyfikować, obecność muszki owocówki w szklance wina. Badacze wykazali, że zepsuć wino może nawet jedna muszka - samica, która dosłownie po kilku sekundach została wyciągnięta z trunku. A wszystko to przez feromon, który wydzielają samice, by zwabić samca.

Z dziedziny antropologii nagroda również została przyznana Szwedom. Jury doceniło badania nad szympansami w zoo, które, jak się okazało, małpują ludzi.