Nowy, wydany w języku polskim, darmowy podręcznik akademicki do fizyki ogólnej zyskał uznanie na polskich uczelniach. Dostępna online od początku bieżącego roku akademickiego „Fizyka dla szkół wyższych” z prestiżowej amerykańskiej serii OpenStax została oficjalnym podręcznikiem głównym lub wspierającym w 21 szkołach wyższych w kraju.
„Fizyka dla szkół wyższych” to polska adaptacja nowoczesnego podręcznika „University Physics” opracowanego przez OpenStax, fundację non profit działającą przy Uniwersytecie Rice w Houston, w Stanach Zjednoczonych. Trzytomowe wydawnictwo można za darmo pobrać jako plik PDF oraz korzystać z niego online.
Amerykańska fundacja OpenStax wydaje darmowe podręczniki, by obniżyć studentom koszty nauki i ułatwić im dostęp do wysokiej jakości zasobów edukacyjnych. Od 2012 roku OpenStax opublikował w języku angielskim już 29 obszernych podręczników akademickich, z których skorzystało ponad 6 milionów studentów na całym świecie. Wszystkie tytuły udostępnione są na otwartej licencji Creative Commons Uznanie autorstwa międzynarodowa 4.0 (CC BY 4.0).
Wydawcą polskiej publikacji jest OpenStax Poland, fundacja non profit. – Jesteśmy pierwszą na świecie organizacją, która zainicjowała i zrealizowała adaptację podręcznika OpenStax na rynek inny niż anglojęzyczny – mówi Christopher Sweeney, prezes fundacji OpenStax Poland. – Podręczniki publikujemy na tzw. otwartej licencji. Zapewnia ona prawo nie tylko do darmowego używania, pobierania i kopiowania, ale też do własnych modyfikacji poszczególnych modułów książki bez konieczności logowania się czy dokonywania jakichkolwiek opłat – dodaje Sweeney.
– „Fizyka dla szkół wyższych” jest przemyślaną całością, została opracowana przez zespół ekspertów i dydaktyków fizyki. Jeśli jednak wykładowca chciałby przedstawić swoim studentom indywidualne podejście do tematu omówionego w publikacji, może dostosować dowolne fragmenty książki do swoich potrzeb. Licencja na to w pełni zezwala, jedynym wymogiem jest powołanie się na źródło – podkreśla Sweeney.
Przygotowując polską wersję publikacji, Fundacja OpenStax Poland nawiązała współpracę partnerską z 7 polskimi uczelniami, m.in. z Akademią Górniczo-Hutniczą, Politechniką Gdańską, Politechniką Wrocławską. W adaptacji uczestniczyło ponad 50 pracowników dydaktyczno-naukowych. Zaowocowało to nie tylko wysokim poziomem tłumaczenia, ale i dostosowaniem treści podręcznika do polskiego toku nauczania. – Dostajemy pozytywne recenzje od środowiska akademickiego. Już 21 uczelni oficjalnie przyjęło „Fizykę dla szkół wyższych” do sylabusów. Niektóre z nich, jak Wojskowa Akademia Techniczna w Warszawie, wskazało ją studentom jako główny, obowiązujący na uczelni podręcznik do fizyki – mówi Paulina Szczucińska, menedżerka projektów w OpenStax Poland.
Wykładowcy już korzystający z publikacji podkreślają, że jej zaletą jest możliwość swobodnego dostosowywania treści do programu zajęć i konkretnych potrzeb dydaktycznych, przejrzysta struktura, opisowy sposób prowadzenia tematu, przystępny język, a także praktyczne zastosowanie wprowadzanych pojęć. – Studenci lepiej przyswajają wiedzę, gdy jest ona przekazywana w odniesieniu do realiów. Podręcznik wydany przez OpenStax Poland jest szczególnie przyjazny dla studenta, bo zawiera mnóstwo przykładów z życia codziennego – mówi dr inż. Radosław Strzałka z AGH, który na zajęciach ze studentami wykorzystuje „Fizykę dla szkół wyższych”.
W bieżącym roku akademickim z podręczników udostępnionych przez OpenStax uczą się studenci z ponad 4 tys. uczelni na świecie. W samych Stanach Zjednoczonych niemal w co drugiej ze szkół wyższych używa się co najmniej jednego z 29 tytułów OpenStax. Tylko w tym roku oszczędności amerykańskich studentów wynikające z korzystania z darmowych podręczników fundacji wyniosą aż 177 milionów dolarów.
Na polskich uczelniach darmowe podręczniki na otwartej licencji to wciąż nowość. – Jesteśmy przekonani, że otwartość jest przyszłością edukacji. Naszym celem jest dotarcie z informacją o podręczniku „Fizyka dla szkół wyższych” do wszystkich studentów w Polsce, którzy mają zajęcia z fizyki, oraz do ambitnych maturzystów. Publikując darmowe podręczniki na otwartej licencji, nie tylko pomagamy młodym ludziom finansowo, lecz także pomagamy zapobiegać nielegalnemu obrotowi kopiami podręczników komercyjnych. Dbamy też o upowszechnienie dostępu do wartościowych i zweryfikowanych treści w internecie. Z radością dostrzegamy rosnące zainteresowanie naszą inicjatywą całego środowiska akademickiego – podsumowuje Szczucińska.
Fundacja OpenStax Poland jesienią tego roku wydzieliła się z Katalyst Education, fundacji non profit, inkubatora projektów mających na celu wyrównywanie szans edukacyjnych w Polsce.
Linki do darmowego podręcznika „Fizyka dla szkół wyższych”:
Tom 1: https://openstax.org/details/books/fizyka-dla-szkół-wyższych-tom-1
Tom 2: https://openstax.org/details/books/fizyka-dla-szkół-wyższych-tom-2
Tom 3: https://openstax.org/details/books/fizyka-dla-szkół-wyższych-tom-3
