Eksperci z Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego, we współpracy z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym w Poznaniu pracują nad autonomicznym systemem sterowania tramwajem. Pierwsze testy mają rozpocząć się już w przyszłym roku.
Pierwsze testy projektu autonomicznego tramwaju rozpoczną się w zajezdni tramwajowej na poznańskim Franowie. Jeśli zakończą się pomyślnie, autonomiczny tramwaj w przyszłości wyjedzie na ulice Poznania. Testy muszą być jednak prowadzone na zamkniętym, bezpiecznym terenie. Nowoczesna baza na Franowie, z torowiskiem o długości niemal 14 km i infrastrukturą przypominającą małe miasteczko – z przejazdami oraz przejściami dla pieszych przez torowisko, z sygnalizacją świetlną – jest więc miejscem idealnym.
Rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję
Pierwsze prace obejmą analizę procesów logistycznych w zajezdni. Naukowcy z Łukasiewicz – PIT przeprowadzą symulacje w środowisku wirtualnym. Skupią się na modelowaniu danych rzeczywistych w zakresie infrastruktury i czynności wykonywanych podczas obsługi tramwajów w zajezdni. Kluczowym dla projektu będzie opracowanie i wprowadzenie narzędzi służących do wykrywania zagrożeń, jakie napotyka pojazd podczas przejazdów. W tym celu wykorzystane zostaną rozwiązania oparte o sztuczną inteligencję.
Prace skupią się na analizie scenariuszy działania pojazdu w różnych warunkach, w tym ekstremalnych. Badacze z Łukasiewicz – PIT opracują algorytmy sterowania oraz dobiorą odpowiednie komponenty elektroniczne. Planowane są również testy symulujące wykrywanie przeszkód i awarii czujników oraz rozwój systemu wspomagania motorniczego, który wizualizuje naruszenia stref bezpieczeństwa. Przeprowadzone zostaną jazdy testowe z zainstalowanymi czujnikami, a zebrane dane posłużą do kolejnych etapów projektu.
Projekt zakłada opracowanie systemu, który będzie można zainstalować w niemal każdym pojeździe. Naszym celem jest stworzenie możliwie uniwersalnego narzędzia, tak by przewoźnicy mogli je zastosować w eksploatowanym taborze – tłumaczy dr inż. Rafał Cichy, dyrektor Łukasiewicz – Poznańskiego Instytutu Technologicznego. – Tramwaj wyjedzie na tory dopiero wtedy, gdy będziemy mieli pewność, że jest bezpieczny, a jego działanie podlega pełnej kontroli. Kluczowe jest zapewnienie bezpieczeństwa pasażerom i otoczeniu – zapewnia.
Autonomiczny tramwaj
Autonomiczny pojazd będzie sam rozpoznawał sygnalizację przeznaczoną dla tramwajów, utrzymywał określoną prędkość, zatrzymywał się w wyznaczonych miejscach, i – co najważniejsze – zachowa się prawidłowo we wszystkich sytuacjach, szczególnie tych niebezpiecznych, jakich często jesteśmy świadkami na naszych drogach (np. wtargnięcie pieszego lub wjazd samochodu na czerwonym świetle). Tramwaj musi być bezpieczny zarówno dla pasażerów, jak i innych użytkowników ruchu.
Tramwaj będzie początkowo wykorzystywany w zajezdni na Franowie, będącej jedną z najnowocześniejszych zajezdni w kraju. MPK Poznań, jako pierwszy przewoźnik w Polsce, zastosowało system DMS, czyli automatycznego zarządzania pracą zajezdni, który wspomaga zarządzanie pracą motorniczych oraz pracowników zaplecza technicznego. System identyfikuje pojazdy, importuje ich dane, szereguje według wyznaczonych kryteriów, wyznacza trasy w zajezdni i miejsca postojowe itp.
Automatycznie sterowane pojazdy szynowe kursują w wielu miastach, obsługując głównie linie metra i prowadzące do portów lotniczych. Pierwszy na świecie autonomiczny tramwaj testowany był w rzeczywistym ruchu drogowym w Poczdamie w 2018 roku. Stanowi on również część projektu badawczego, którego celem jest stworzenie autonomicznej zajezdni tramwajowej w tym mieście.
Projekt „Transport autonomiczny” jest realizowany przez konsorcjum pięciu instytutów Sieci Badawczej Łukasiewicz (Łukasiewicz – PIMOT, Łukasiewicz – PIAP, Łukasiewicz – ILOT, Łukasiewicz – IEL, Łukasiewicz – PIT) i jest finansowany ze środków Centrum Łukasiewicz w ramach dotacji celowej.
Źródło i fot.: Łukasiewicz – PIT