Astronomowie zarejestrowali największą kosmiczną eksplozję, jaką kiedykolwiek widziano
Astronomowie zaobserwowali największą w historii kosmiczną eksplozję. Gigantyczny wybuch określany jako AT2021lwx, ale nazywany też „Scary Barbie”, miał miejsce osiem miliardów lat świetlnych od Ziemi i uwolnił ponad 100 razy więcej energii niż Słońce wyemituje przez całe swoje życie.… czytaj więcej
Od Kopernika do inflacji kosmicznej
Jaki był początek Wszechświata? Co zmieniło się w astronomii od czasów Mikołaja Kopernika? Dlaczego szukanie planet poza Układem Słonecznym to polska specjalność? – na te i inne pytania, z okazji Roku Mikołaja Kopernika, odpowiada dr Michał Artymowski, adiunkt w Instytucie Nauk Fizycznych na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym UKSW.… czytaj więcej
Odkryto układ podwójny z białym karłem palącym hel
W prestiżowym czasopiśmie „Nature” opisano odkrycie nietypowego systemu złożonego z dwóch gwiazd, który może kiedyś wybuchnąć jako supernowa. Wśród autorów znajduje się polski astronom, prof. Andrzej Udalski z Obserwatorium Astronomicznego UW.… czytaj więcej
Ja wyglądałby kosmos, gdybyśmy potrafili dostrzec promieniowanie gamma?
Oczy pozwalają nam dostrzegać piękno otaczającego nas świata, ale pewne długości fal są dla nas niedostrzegalne. Tak naprawdę widzimy wąski zakres promieniowania elektromagnetycznego, bo światło widzialne jest tylko niewielką jego częścią. A co by było, gdybyśmy potrafili dostrzec chociażby takie promieniowanie gamma? Naukowcy przygotowali specjalną animację pokazującą, jak wyglądałby dla nas kosmos.… czytaj więcej
Preludium do supernowej. Teleskop Webba uchwycił gwiazdę tuż przed wybuchem
Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST) uchwycił gwiazdę na krawędzi wybuchu supernowej. Obserwatorium zarejestrowało rzadki widok ostatnich dni gwiazdy Wolfa-Rayeta WR 124, znajdującej się około 15 tys. lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Strzały, z niespotykaną dotąd szczegółowością, dzięki potężnym instrumentom na podczerwień.… czytaj więcej
Odkryto ogromną czarną dziurę pędzącą przez kosmos
Astronomowie odkryli pędzącą przez kosmos supermasywną czarną dziurę o masie 20 milionów Słońc. Może to być pierwszy obserwacyjny dowód na to, że podobne obiekty bywają „wyrzucane” z centrów swoich galaktyk-gospodarzy i przemierzają przestrzeń międzygwiezdną.… czytaj więcej
Masywne galaktyki we wczesnym Wszechświecie. Znacznie większe, niż przypuszczano, że jest to możliwe
Naukowcy przy pomocy Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba dostrzegli sześć dużych galaktyk, każda mniej więcej wielkości Drogi Mlecznej, które istniały już od 500 do 700 milionów lat po Wielkim Wybuchu. Zaobserwowane galaktyki są o wiele za duże, jak na tak wczesny etap rozwoju kosmosu. Odkrycie to wywraca do góry nogami nasze zrozumienie formowania się galaktyk we wczesnym Wszechświecie.… czytaj więcej
Czarne dziury mogą być źródłem ciemnej energii
Obserwacje supermasywnych czarnych dziur w centrach galaktyk sugerują, że mogą one być źródłem ciemnej energii. Jeśli analizy się potwierdzą, naukowcy w końcu wyjaśnią jedną z największych tajemnic kosmologii.… czytaj więcej
Naukowcy stworzyli najdokładniejszą mapę rozmieszczenia materii we Wszechświecie
Grupa naukowców z kilku instytucji opublikowała najdokładniejszą jak dotąd mapę rozmieszczenia materii we Wszechświecie. Mapa powstała na podstawie danych z dwóch dużych przeglądów nieba. Osiągnięcie to daje wgląd w ewolucję kosmosu jako całości i sugeruje, że w istniejącym modelu Wszechświata brakuje niektórych składników wyjaśniających to, co obserwujemy dzisiaj.… czytaj więcej
Polscy i norwescy fizycy odtwarzają Wielki Wybuch w mikroskali
Polscy fizycy teoretycy i norwescy fizycy doświadczalni odtwarzają „miniaturowe wielkie wybuchy” w zderzaczach cząstek, aby rozwiązać zagadki wczesnego Wszechświata. Szukają odpowiedzi na pytania o to, skąd wzięła się tam nadwyżka materii, czym jest tzw. ciemna materia i co działo się zaraz po Wielkim Wybuchu.… czytaj więcej