Bozon Higgsa wydaje się nie zawierać śladów nowej fizyki
Choć odkrycie bozonu Higgsa ogłoszono w 2012 roku, to fizycy nadal nie poznali jego właściwości z zadowalającą dokładnością. Co prawda po 12 latach badań wiemy o tej cząstce nieco więcej, ale wygląda na to, że nie zawiera ona elementów nowej fizyki spoza Modelu Standardowego.… czytaj więcej
Multifraktalny mózg a wczesne fazy stwardnienia rozsianego
Sygnały elektryczne mózgu u chorych ze stwardnieniem rozsianym, chorobą związaną ze spowolnionym przetwarzaniem informacji i brakiem koordynacji ruchowej, wykazują ślady multifraktalności – ustalili naukowcy z czterech polskich instytucji badawczych.… czytaj więcej
Maksymalne splątanie w protonie potwierdzone w kolejnych sytuacjach
Podczas zderzeń fotonów z protonami we wnętrzu protonu można obserwować maksymalne splątanie kwarków i gluonów. Zespół z udziałem badaczy z IFJ PAN pokazał, że jest to zjawisko uniwersalne, obecne w obu znanych nam mechanizmach produkcji cząstek wtórnych.… czytaj więcej
Intrygujące szczegóły zderzeń przy ekstremalnych energiach
Narzędzia do badania zderzeń ciężkich jonów, zachodzących przy maksymalnych energiach w akceleratorze LHC, udoskonalili teoretycy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Okazało się, że żaden z modeli używanych do opisu tych zjawisk nie odtwarza zachowania zmiennej sigma.… czytaj więcej
Kwantowy bilard protonowy
Czy można "grać w bilard" z dokładnością do tysięcznej części stopnia, dlaczego protony puchną przy przyśpieszaniu i co mają z tym wspólnego rzymskie garnki? - wyjaśniają fizycy jądrowi z PAN. Polacy należą do międzynarodowej grupy naukowej, która opisała pomiar fundamentalnych własności oddziaływań silnych przy ultrawysokich energiach.… czytaj więcej
Intrygująca korelacja między trzęsieniami ziemi a promieniowaniem kosmicznym
Między globalną aktywnością sejsmiczną a zmianami natężenia promieniowania kosmicznego rejestrowanego przy powierzchni Ziemi istnieje wyraźna statystyczna zależność - informują przedstawiciele Instytutu Fizyki Jądrowej PAN. Potencjalnie może to pomóc w przewidywaniu trzęsień ziemi, tylko trzeba jeszcze wyjaśnić tę korelację.… czytaj więcej
"Rozciągnięte” stany jądrowe zbadane w krakowskim cyklotronie
Wszystkie pierwiastki powstały w procesie ewolucji Wszechświata zdominowanym przez lekkie jądra atomowe. Wiedzę o lekkich jądrach atomowych udało się właśnie poszerzyć dzięki przeprowadzonym w Krakowie badaniom akceleratorowym nad specyficznymi stanami wzbudzonymi jąder węgla 13C.… czytaj więcej
W misji Artemis I wykorzystane zostaną detektory z IFJ PAN
Zestaw detektorów promieniowania jonizującego opracowanych w Instytucie Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie zostanie wykorzystany podczas badań w misji Artemis I. Wyniki pomiarów pozwolą na określenie dawek i charakteru promieniowania, na jakie narażeni będą astronauci w czasie lotu na Księżyc - poinformował Instytut.… czytaj więcej
W poszukiwaniu uniwersalnych praw dyfuzji z resetowaniem
Sposób, w jaki zwierzęta penetrują okolicę szukając pożywienia, wykazuje podobieństwa do ruchów drobin cieczy w kapilarach roślin czy cząsteczek gazu w pobliżu absorbującej je ściany. Zjawiska te to przykłady dyfuzji anomalnej z resetowaniem, których właściwości opisali ostatnio badacze z międzynarodowego zespołu z udziałem Polki.… czytaj więcej
Swobodny kwark powabny ma masę. Potwierdzają to eksperymenty w Wielkim Zderzaczu Hadronów
Naukowcom z eksperymentu ALICE w CERN udało się ustalić masę kwarka powabnego - cząstki elementarnej, która waży ok. pół milionowej miliardowej miliardowej części grama i uwalniana jest tylko na ułameczek sekundy w ogromnych temperaturach powstających w zderzeniach cząstek wewnątrz Wielkiego Zderzacza Hadronów.… czytaj więcej