Na początku stycznia Departament Energii USA poinformował o wybraniu lokalizacji dla nowego, potężnego urządzenia badawczego fizyki wysokich energii. Zderzacz Elektron-Jon (EIC) ma powstać w Brookhaven National Laboratory (NY) kosztem ok. 2 mld. dolarów. Dwa przeciwbieżne akceleratory zderzać będą elektrony z protonami lub z jonami atomowymi, z możliwością polaryzacji obu wiązek. Program badawczy planowanych eksperymentów współtworzą naukowcy z NCBJ.… czytaj więcej

Wraz z ponownym uruchomieniem Wielkiego Zderzacza Hadronów (LHC) w 2021 roku wystartuje zupełnie nowy eksperyment, który rozpocznie nową erę badań nad neutrinami. Zatwierdzony niedawno przez Europejską Organizację Badań Jądrowych CERN eksperyment będzie badał własności neutrin – najlżejszych cząstek materii. W pracach nad projektem istotną rolę odegrał dr Sebastian Trojanowski z Narodowego Centrum Badań Jądrowych (NCBJ).… czytaj więcej

Polscy badacze z kilku instytucji naukowcy we współpracy z uczonymi z Uniwersytetu w Southampton i Instytutu Skolkovo stworzyli dwuwymiarowy układ – cienką wnękę optyczną wypełnioną ciekłym kryształem, w której uwięzili fotony. W tych warunkach nabierają one zadziwiających właściwości – zachowują się jak cząstki obdarzone masą. Takie kwazicząstki obserwowano już wcześniej, jednak trudno było nimi manipulować, gdyż światło nie reaguje na pole elektryczne lub magnetyczne.… czytaj więcej

Za pomocą laserów można musztrować atomy gazu i sprawiać, by zachowywały się np. jak kryształ czy metal. A w ten sposób łatwo symulować nieznane jeszcze materiały i badać ich własności, np. szukać nadprzewodników. Mówi o tym fizyk dr Mateusz Łącki z Uniwersytetu Jagiellońskiego, który pokazał, jak takie eksperymenty usprawnić.… czytaj więcej

Nagroda Nobla z fizyki dla Jamesa Peeblesa jest w pełni zasłużona. Ale co nagrody dla Szwajcarów to mam mieszane uczucia - ich praca wpisuje się w ciąg badań, w których ważne zasługi mieli Polacy - skomentował decyzję Komitetu Noblowskiego fizyk prof. Krzysztof Meissner.… czytaj więcej

Tegoroczną Nagrodę Nobla z fizyki otrzymali James Peebles oraz Michel Mayor i Didier Queloz. Peebles został uhonorowany za "teoretyczne odkrycia w kosmologii fizycznej”. Mayor i Queloz zostali nagrodzeni za "odkrycie egzoplanety krążącej wokół gwiazdy typu słonecznego”.… czytaj więcej

Aplikacja na smartfona do „łapania” cząstek promieniowania kosmicznego to jeden z fundamentów projektu CREDO - zainicjowanego przez IFJ PAN. Dzięki niej każdy z nas może współtworzyć największy detektor cząstek promieniowania, obejmujący całą planetę. Może to pomóc odkryć tajemnice Wszechświata! W projekcie uczestniczą już mieszkańcy pięciu kontynentów.… czytaj więcej

Gdyby udało się zaobserwować podwójny bezneutrinowy rozpad beta, byłoby to równoznaczne z odkryciem nowej cząstki elementarnej – cząstki typu Majorany. Ranga takiego ustalenia byłaby równie doniosła jak odkrycie bozonu Higgsa. Badacze są coraz bliżej takiego ustalenia, o czym informują w "Science".… czytaj więcej

Defekty w kryształach wpływają na strukturę całego materiału. Fizycy na przykładzie kryształu węglika krzemu pokazali, że nawet tak wymagające obliczeniowo defekty można z powodzeniem badać z dokładnością atomową za pomocą umiejętnie skonstruowanego modelu.… czytaj więcej

Ciemna materia, która według naukowców może stanowić nawet około 80 proc. masy Wszechświata, to jedna z największych zagadek we współczesnej fizyce. Naukowcy nie wiedzą, czym dokładnie jest i jak powstała, ale według nowych badań, ciemna materia mogła istnieć przed Wielkim Wybuchem.… czytaj więcej