Dodano: 15 lipca 2019r.

Saharę zamieszkiwały niegdyś 12-metrowe węże morskie

Na terenach dzisiejszej Sahary, około 100 milionów lat temu, żyły węże morskie, które osiągały długość ponad 12 metrów – przekonują naukowcy. Swoje wnioski oparli na skamielinach znalezionych w północnej części Mali.

Skamieliny 12-metrowego węża morskiego znalezione w Mali

 

Sahara jest dzisiaj sucha i niemal jałowa, ale w pradawnych czasach region ten tętnił życiem. W okresie między 100 a 50 milionów lat temu, około 3000 kilometrów kwadratowych tego, co jest obecnie największą na świecie pustynią, pokrywało morze. W osadach z dawnego morza zachowały się liczne skamieliny, co pozwoliło naukowcom zbudować obraz regionu.

Prowadząca badania Maureen O’Leary ze Stony Brook University uważa, że w tamtych czasach obszar transsaharyjskiego wybrzeża wyglądał bardziej jak dzisiejsze Portoryko. Wybrzeże porastały lasy namorzynowe i żyły tam jedne z największych, jakie kiedykolwiek istniały, sumy i węże morskie. Wymarłe gatunki wodne zamieszkujące tamte rejony w odległych czasach zrekonstruowano na podstawie skamielin znalezionych w piaskach Sahary.

 

Badania opublikowane w „Bulletin of the American Museum of Natural History” są kompleksową syntezą trzech wypraw badawczych na Saharę (1999, 2003 i 2008) i zawierają pierwsze rekonstrukcje pradawnych gatunków morskich i ich siedlisk wzdłuż transsaharyjskiego szlaku morskiego (Trans-Saharan Seaway). Praca ta jest też bardzo ciekawa w kontekście zmian klimatu i zamian poziomu mórz i oceanów.

- Skamieniałości znalezione na wyprawach wskazują, że płytkie morze zamieszkiwały niektóre z największych, jakie kiedykolwiek żyły, morskich węży i sumów. Wymarłe ryby, które były olbrzymami w porównaniu z ich współczesnymi krewnymi, liczne mięczaki, tropikalne bezkręgowce, krokodyle z długimi pyskami i wczesne ssaki żyjące w lassach namorzynowych. Dzięki naszej analizie i nowym technologiom, którymi się posłużyliśmy, badania te są ważnym krokiem w kierunku lepszego zrozumienia zdarzenia zwanego granicą K-T – powiedziała O'Leary.

Granica K-T zwana także granicą kreda-trzeciorzęd, to warstwa w osadach geologicznych rozgraniczająca kredę od paleogenu, w której widać skokowy spadek bioróżnorodności i zwiększoną zawartość irydu. Wskazuje na okres około 66 milionów lat temu i związana jest z masowym wymieraniem gatunków.

Klimatolodzy obecnie przewidują, że globalne ocieplenie doprowadzi do wzrostu poziomu mórz i oceanów o dwa metry pod koniec XXI wieku. W publikacji O'Leary opisuje, że w późnej kredzie poziom morza znacznie przekraczał poziom przewidziany przez zmiany klimatu wywołane przez człowieka. Linia brzegowa w tamtych czasach była o 300 m wyżej niż obecnie. 40 proc. obecnej powierzchni lądowej znajdowało się pod wodą. Ta informacja podkreśla dynamiczny charakter Ziemi.

Naukowcy biorący udział w wyprawach byli zaskoczeni jakością i różnorodnością morskich skamielin. Znaleziono skamieniałości suma mierzącego 1,6 metra czy ponad 12-metrowego węża morskiego. Prace zostały przerwane przez działania wojenne prowadzone na terenach północnego Mali. Jednak naukowcy mają nadzieję jeszcze tam wrócić.

 

Źródło: Phys.org, The Guardian, fot. American Museum of Natural History 2019