Naukowcy zidentyfikowali nowy gatunek niesporczaka, który wydaje się pochłaniać potencjalnie śmiertelne promieniowanie UV i emitować niebieskie światło. Fluorescencja, jak sądzą badacze, może pozwolić na przetrwanie tym stworzeniom w regionach szczególnie nasłonecznionych.
Niesporczaki to mikroskopijne zwierzęta nazywane również "niedźwiedziami wodnymi". Jest to gatunek niezwykle wytrzymały, jego przedstawiciele mogą przetrwać w temperaturze od minus 270 st. Celsjusza nawet do 150 st. C., także w próżni kosmicznej. Niektóre gatunki są również odporne na szkodliwe promieniowanie ultrafioletowe. Nowe badania dowodzą, że nowo odkryty gatunek niesporczaków chroni się przed promieniowaniem za pomocą świecących pigmentów. Naukowcy mają w rękach pierwszy, potwierdzony eksperymentami dowód, na istnienie fluorescencyjnych molekuł chroniących zwierzęta przed promieniowaniem. Wyniki badań opublikowano w czasopiśmie "Biology Letters".
- Tolerancja niesporczaków na nieprzychylne warunki do życia jest niezwykła - mówi Sandeep Eswarappa, biochemik z Indian Institute of Science w Bangalore w Indiach. - Jednak mechanizmy stojące za taką odpornością, nie są zbadane u większości znanych nam gatunków "niedźwiedzi wodnych" – dodaje.
Naukowcy postanowili zbadać tę odporność u gatunku niesporczaków zwanego Paramacrobiotus, który naukowcy wyhodowali w laboratorium. Eswarappa wraz z zespołem odkryli, że niesporczaki te są odporne na promieniowanie ultrafioletowe. Po 15 minutach spędzonych pod lampą bakteriobójczą emitującą promieniowanie UV, wszystkie okazy Paramacrobiotus przetrwały nienaruszone. Po takim czasie wszystkie inne mikroby giną, a skóra na rękach ludzi może ulec poparzeniu.
Tajemnica odporności niesporczaków przez długi czas była dla badaczy nieuchwytna. Przełom nastąpił, gdy odkryto, że niesporczaki emitują jaskrawoniebieskie światło fluorescencyjne.
Cząsteczki fluoryzują, pochłaniając światło o wyższej i uwalniając światło o niższej energii. Niektórzy biolodzy sugerowali wcześniej, że pigmenty fluorescencyjne mogą chronić zwierzęta, takie jak meduzy, czy koralowce, przed promieniowaniem UV. Do tej pory nie było jednak na to dowodów.
Poszczególne niesporczaki z gatunku Paramacrobiotus różniły się od siebie poziomem fluorescencji. Po godzinnej ekspozycji na silne promieniowanie UV, 60 proc. osobników silnie fluorescencyjnych przeżyło ponad 30 dni, podczas gdy wszystkie osobniki z mniejszą ilością pigmentu zmarły w ciągu 20 dni.
Badania porównawcze z wykorzystaniem niesporczaków, które nie wykazują odporności na promieniowanie UV, również potwierdziły wyniki wcześniejszych ustaleń. Co więcej, osobniki bez odporności, zyskiwały ją po przemieszaniu ich z tymi z gatunku Paramacrobiotus.
- Eksperymenty udowodniły, że pigmenty mogą stanowić mechanizm obronny przed szkodliwym promieniowaniem UV, to ciekawy krok naprzód - mówi Paul Bartels, zoolog zajmujący się badaniem niesporczaków.
Mimo tego odkrycia wciąż wiele kwestii pozostaje niewyjaśnionych. Eswarappa i jego zespół wiedzą już o istnieniu związku między występowaniem fluorescencji a odpornością niesporczaków. Jednak sam mechanizm działania pigmentów wciąż pozostaje zagadką. Nie jest pewne, czy fluorescencja nie jest po prostu efektem ubocznym innych zjawisk, które chronią niesporczaki przed szkodliwym promieniowaniem.
Źródło: ScienceNews, fot. H.R. Suma
