Archeolodzy mają dowody na to, że już 5800 lat temu nasi żyjący w neolicie przodkowie pozyskiwali sól z wody morskiej. Starożytny zakład produkcyjny znajduje się w miasteczku Loftus w Wielkiej Brytanii. Jest to najstarszy tego typu obiekt na Wyspach.
Archeolodzy pracowali na stanowisku, które znajduje się w pobliżu wrzosowisk Yorkshire Moors. Odkrycia dokonał niezależny archeolog Stephen Sherlock. Artykuł został opublikował na łamach pisma "Antiquity".
Na stanowisku archeolodzy pracowali od wielu lat, ale to Sherlock odkrył związek między produkcją soli a artefaktami znalezionymi w wykopach. Oprócz pokładów węgla drzewnego, odkryto tam skorupkę orzecha laskowego i ceramikę, datowane na około 5800 lat wstecz.
Sól była bardzo ważnym towarem dla ludzi w neolicie. Używano jej do konserwowania żywności i skór, co było niezbędne, by przetrwać długie i mroźne zimy. W tamtych czasach sól była wydobywana lub pozyskiwana z wody morskiej.
W tym konkretnym przypadku wydaje się, że woda była transportowana w dzbanach z Morza Północnego, oddalonego o około 4 km od miejsca wykopalisk. Przed transportem do „zakładu” produkującego sól wodę poddawano destylacji.
Sherlock sugeruje, że wydestylowaną solankę zrzucano do dołów, w których była przechowywana. Aby odzyskać sól, robotnicy zbierali wodę do glinianych garnków i podgrzewali ją nad ogniem przez około siedem godzin. Gdy woda już wyparowała w garnkach pozostawała sól, którą można było transportować.
Podobne miejsca do przetwarzania solanki z okresu neolitu znaleziono w kilku innych miejscach Europy. To jednak pierwsze takie odkrycie w Wielkiej Brytanii. Jest to również najstarszy znany obiekt do produkcji soli na Wyspach - o tysiące lat starszy, niż jakikolwiek znaleziony wcześniej.
Ze względu na lokalizację odkrycia archeolodzy sugerują, że wiedza o odzyskiwaniu soli z wody morskiej została przyniesiona przez migrantów z kontynentu.
W jednym z wykopów Sherlock znalazł trzy paleniska, które służyły do podgrzewania solanki. W pobliżu wykopano setki odłamków ceramiki. Testy wykazały, że naczynia zostały wykonana we Francji. Może to sugerować, że to właśnie stamtąd przybyli neolityczni migranci.
Źródło: Phys.org, fot, S.J. Sherlock. Na zdjęciu fragmenty narzędzi do obróbki soli znalezione na neolitycznym stanowisku.