Górnicy poszukujący złota w Jukonie w Kanadzie odkopali niemal kompletne szczątki małego mamuta włochatego. Wieloletnia zmarzlina zachowała szczątki młodej samicy w niemal idealnym stanie. Cielę mamuta w momencie śmierci miało około miesiąca i jest najbardziej kompletnym zmumifikowanym mamutem odkrytym w Ameryce Północnej.
Szczątki młodej samicy mamuta włochatego odkryto na polach złotonośnych Klondike w Jukonie na południe od Dawson City. Górnik podczas kopania w wieloletniej zmarzlinie natknął się na mamuta, po czym wezwał swojego szefa, by przyglądną się znalezisku. Prace zostały natychmiast wstrzymane, a na miejsce wezwano naukowców. Jeden z nich, dr Dan Shugar z Uniwersytetu w Calgary przyznał, że uczestnictwo w badaniach było „najbardziej ekscytującą naukową rzeczą, w której kiedykolwiek brał udział”. Niemal kompletny zmumifikowany mamut, wraz ze skórą i kępkami sierści, został nazwany przez starszyznę ludu Tr'ondëk Hwëch'in, na którego terenie dokonano odkrycia, Nun cho ga, co w ich języku oznacza „duże młode zwierzę".
Naukowcy badający znalezisko przyznali, że zmumifikowane zwierzę wygląda, jakby zostało złapane w trakcie drzemki. Dodali też, że doskonale zachowana skóra i kępki sierści sprawiają, że badania te były tak blisko spotkania z żywym mamutem, jak to tylko możliwe. Szczątki mają blisko 1,5 metra długości i większość skóry pozostało w stanie nienaruszonym. Zachowała się też trąba, uszy, ogon i część futra.
We wstępnych badaniach naukowcy ustalili, że młody osobnik dokonał żywota około 30 tys. lat temu i był samicą. W chwili śmierci miał około miesiąca, co oznacza, że jest mniej więcej w tym samym wieku biologicznym, co inny mamut włochaty odkryty na Syberii w 2007 roku – pochodzące sprzed 42 tys. lat cielę o imieniu Luba.
- Ta myśl była niewiarygodna. To zwierzę zmarło tak dawno temu, ale oto jest, zachowane tak dobrze, że nadal jest na nim sierść – mówi dr Shugar.
Fot. Government of Yukon/Trʼondëk Hwëchʼin
Fot. Government of Yukon/Trʼondëk Hwëchʼin
Podczas gdy Jukon słynie ze skamieniałości zwierząt z epoki lodowcowej, zmumifikowane szczątki ze skórą i włosami są niezwykle rzadkie. Nun cho ga jest zdecydowanie najlepiej zachowanym zmumifikowanym mamutem włochatym, jaki kiedykolwiek znaleziono w Ameryce Północnej. Podobne odkrycie miało miejsce w graniczącym z Jukonem amerykańskim stanem Alaska. W 1948 roku w kopalni złota znaleziono cielę mamuta o imieniu Effie, ale żadne z poprzednich odkryć nie było tak dobrze zachowane jak to.
- Jako paleontolog zajmujący się okresem epoki lodowcowej jednym z moich życiowych marzeń było spotkanie twarzą w twarz z prawdziwym mamutem włochatym. To marzenie się spełniło – powiedział dr Grant Zazula. - Nun cho ga jest piękna i jest jednym z najbardziej niesamowitych zmumifikowanych zwierząt epoki lodowcowej, jakie kiedykolwiek odkryto na świecie. Jestem podekscytowany, że mogę ją lepiej poznać – dodał.
Mamuty włochate wędrowały po lodowatych równinach północnej Europy, Azji i Ameryki Północnej wraz z dzikimi końmi, lwami jaskiniowymi i gigantycznymi bizonami. Wyginęły, jak się uważa, około 5000 lat temu. Gdyby Nun cho ga wyrosła na dorosłą samicę, miałaby nawet cztery metry w kłębie i ogromne, zakrzywione ciosy, by odpędzać swoich przeciwników.
Naukowcy po wstępnych badaniach zarysowali prawdopodobny scenariusz ostatnich chwil Nun cho ga. W jelitach młodej samicy znaleźli trawę, co sugeruje, że ta mogła paść się tuż przed śmiercią. Prawdopodobnie oddaliła się od matki, być może zbłądziła w poszukiwaniu co lepszych kęsków, co doprowadziło do tego, że ugrzęzła w błocie, z którego już się nie wydostała. Jednak naukowcy wskazują, że od uwięzienia w błocie do zgonu minęło niewiele czasu.
Badania małego mamuta włochatego dopiero się zaczynają. Naukowcy są podekscytowani, bo tak dobrze zachowane szczątki dają nadzieję na ekstrakcja DNA. Z pewnością przyniesie to korzyści naukowe, ale można również spodziewać się nasilenia debaty na temat klonowania mamutów w celu ożywienia gatunku.
Źródło: University of Calgary, fot. Dan Shugar/University of Calgary
