Pszczoły miodne wystawione na działanie glifosatu, aktywnego składnika popularnego środka Roundup, mogą tracić część pożytecznych bakterii z ich mikrobiomu jelitowego i są bardziej podatne na infekcje i śmierć ze strony szkodliwych mikroorganizmów - wynika z nowych badań.
Najbardziej popularny środek chwastobójczy na świecie – Roundup – może pośrednio przyczyniać się do spadku liczebności pszczół. Nowe badania przeprowadzone przez naukowców University of Texas w Austin pokazują, że pszczoły miodne narażone na działanie glifosatu, aktywnego składnika wspomnianego środka, doznają zmian w mikrobiomie jelitowym, co wpływa na ich kondycję.
Praca dotycząca wpływu glifosatu na florę bakteryjną pszczół została opublikowana na łamach „Proceedings of the National Academy of Science”.
„Zwiększona śmiertelność kolonii pszczół miodnych została przypisana kilku czynnikom, ale nie jest w pełni zrozumiała. Glifosat jest skierowany przeciwko enzymowi występującemu jedynie w roślinach i mikroorganizmach, dlatego nie powinien szkodzić zwierzętom, w tym pszczołom. Jednak pszczoły polegają na wyspecjalizowanej mikroflorze jelitowej, która sprzyja wzrostowi i zapewnia obronę przed patogenami. Większość bakterii jelitowych pszczół zawiera enzym atakowany przez glifosat. Eksponowanie pszczół na glifosat zmienia ich mikrobiom i zwiększa podatność na infekcje przez patogeny oportunistyczne. Zrozumienie wpływu glifosatu na symbionty jelitowe i zdrowie pszczół pomoże wyjaśnić możliwą rolę tej substancji chemicznej w spadku liczebności pszczelich kolonii” – napisali autorzy we wstępie do publikacji.
- Potrzebujemy lepszych wytycznych co do stosowania glifosatu, szczególnie w odniesieniu do ekspozycji pszczół na ten środek. Obecne wytyczne zakładają, że herbicyd ten nie szkodzi pszczołom. Nasze badanie pokazuje, że to nieprawda - powiedział Erick Motta, współautor badania.
Ponieważ glifosat atakuje ważny enzym EPSPS występujący w roślinach i mikroorganizmach, ale nie u zwierząt, od dawna przyjmuje się, że nie jest toksyczny dla zwierząt, ludzi i pszczół. Jednak najnowsze badania pokazują, że poprzez zmianę mikrobiomu jelitowego pszczół - ekosystemu bakterii żyjących w ich przewodzie pokarmowym, w tym tych, które chronią je przed szkodliwymi bakteriami - glifosat osłabia ich zdolność do zwalczania infekcji.
W trakcie badania naukowcy narażali pszczoły miodne na kontakt z glifosatem, którego dawki były podobne do tych występujących na polach uprawnych. Pszczoły były znaczone, śledzone, a następnie badane. Trzy dni po kontakcie z herbicydem u pszczół zaobserwowano znacznie zmiany we florze jelitowej. Spośród ośmiu dominujących gatunków pożytecznych bakterii w mikrobiomie owadów, zauważono spadek liczebności czterech gatunków. Najbardziej ucierpiały bakterie Snodgrassella alvi, które pomagają pszczołom przetwarzać żywność i chronią je przed patogenami.
Pszczoły z upośledzonym mikrobiomem jelitowym znacznie częściej umierają, gdy zostaną wystawione na oportunistyczny patogen Serratia marcescens, w porównaniu z pszczołami z niezakłóconym składem mikrobiomu. Wspomniany patogen jest szeroko rozpowszechniony i zaraża pszczoły na całym świecie.
Badacze wystawili zdrowe pszczoły oraz te, które uprzednio miały kontakt z glifosatem, na ekspozycję na Serratia marcescens. Około połowa pszczół ze zdrowym mikrobiomem po ośmiu dniach wciąż żyła, podczas gdy w drugiej grupie tylko około jedna dziesiąta pszczół żyła po ośmiu dniach.
- Badania na ludziach, pszczołach i innych zwierzętach wykazały, że mikrobiom jelitowy jest stabilną społecznością stawiającą opór oportunistycznym najeźdźcom. Więc jeśli zakłócisz normalną, stabilną społeczność, jesteś bardziej podatny na inwazję patogenów – przyznała profesor Nancy Moran, główna autorka publikacji.
- Nie jest to jedyna rzecz, która powoduje śmierć pszczół, ale z pewnością jest to coś, czym ludzie powinni się martwić, ponieważ glifosat jest używany wszędzie – zaznaczył Motta.
Glifosat został opracowany przez firmę Monsanto jeszcze w latach 70. Przed miesiącem sąd w San Francisco nakazał producentowi środka Roundup wypłatę 289 milionów dolarów odszkodowania ogrodnikowi, który zachorował na nowotwór przez, jego zdaniem oraz zdaniem ławy przysięgłych, obecny w środkach ochrony roślin glifosat.
Źródło: University of Texas at Austin, fot. Alex Wild/University of Texas at Austin
