Na polu jednego z brytyjskich rolników nieopodal Gloucester, gdzie zazwyczaj wypasane jest bydło, naukowcy odkryli prawdziwą skarbnicę skamieniałości sprzed 183 milionów lat. Prehistoryczne stanowisko zawiera niezwykle dobrze zachowane szczątki zwierząt żyjących w tropikalnym morzu, w tym skamieniałe szczątki ryb, gigantycznych gadów morskich zwanych ichtiozaurami, kałamarnic, owadów i innych starożytnych zwierząt.
Paleontolodzy znaleźli na farmie jednego z rolników doskonale zachowane szczątki ryb, pradawnych gadów morskich, kałamarnic czy rzadkich owadów. Skamieniałości pochodzą sprzed 183 milionów lat. W tamtych czasach tę część terenów Wielkiej Brytanii pokrywało morze.
Na skamieniałości natrafili trzy lata temu Sally i Neville Hollingworthowie, zapaleni kolekcjonerzy skamieniałości. Neville jest geologiem zatrudnionym na University of Birmingham. Sally również związana jest z nauką. Zajmuje się skamieniałościami, a obecnie jest kierownikiem wykopalisk w Gloucester.
- Te skamieliny pochodzą z wczesnej jury, a konkretnie z okresu zwanego toark. Warstwy gliny odsłonięte w tym miejscu dały znaczną liczbę dobrze zachowanych skamieniałości morskich kręgowców. Wykopaliska w ciągu ostatnich tygodni ujawniły bogate źródło materiału kopalnego – wyjaśnili Hollingworthowie.
- Miejsce jest dość niezwykłe, z licznymi pięknie zachowanymi skamieniałościami starożytnych zwierząt, żyjących niegdyś w jurajskim morzu, które w tamtym okresie pokrywało tę część Wielkiej Brytanii. Lokalizacje znajdujące się w głębi lądu z takimi skamieniałościami są rzadkie w Wielkiej Brytanii. Zebrane przez nas skamieniałości z pewnością będą stanowić podstawę projektów badawczych na nadchodzące lata – przyznał dr Dean Lomax z Uniwersytetu w Manchesterze.
Jak do tej pory skatalogowano ponad 180 skamieniałości. Wśród najciekawszych znalezisk jest kilka skamieniałych ryb z doskonale zachowanymi szczegółami. W skamielinach widać łuski, płetwy, a nawet gałki oczne. Szereg różnorodnych okazów obejmował też belemnity (wymarłe głowonogi podobne do kałamarnicy), amonity (wymarłe głowonogi bez skorupy), małże i ślimaki. Znalazły się tam nawet kości dwóch ichtiozaurów. W warstwie gliny znaleziono również skamieniałe drewno i owady, co sugeruje, że ląd nie był aż tak daleko.
Jednym z najbardziej imponujących odkryć jest zachowana głowa ryby należącej do gatunku Pachycormus. Okaz ten wygląda jakby wyskakiwał z rozdziawioną paszczą prosto ze skały. Ze swoimi wielkimi zębami sprawia wrażenie, że zaraz przystąpi do ataku.
- Gałka oczna i oczodół zostały bardzo dobrze zachowane. Zwykle tego typu skamieniałości są spłaszczone. Ale w tym przypadku zachowały się w więcej niż jednym wymiarze – powiedział Neville Hollingworth. - Nigdy wcześniej nie widziałam czegoś takiego. Można było zobaczyć łuski, skórę, kręgosłup – nawet gałka oczna wciąż tam jest – dodała Sally Hollingworth.
- Kiedy ryby zdechły, opadły na dno morskie. Podobnie jak w przypadku innych skamieniałości, minerały z otaczającego dna morskiego nieustannie zastępowały pierwotną strukturę kości i zębów – przyznał Lomax.
Naukowcy sądzą, że martwe okazy 183 miliony lat temu zostały szybko pokryte osadem, który je dobrze zabezpieczył. Konkrecje wokół szkieletów powstały stosunkowo wcześnie przed zagęszczeniem osadów i zapobiegły spłaszczeniu okazów przez osady leżące i nawarstwiające się na nich, co pozwoliło zachować skamieniałości w trójwymiarowych kapsułach czasu.
Grupa naukowców planuje kontynuować badania i pracuje nad opublikowaniem wyników swoich prac. W międzyczasie wybrane skamieniałości zostaną wystawione w pobliskim muzeum.
Źródło: University of Manchester, fot. Dr Dean Lomax
